czwartek, 16 kwietnia 2015

Najczęstsze choroby mózgu - leczenie ziołami

Choroby mózgu mogą dotknąć każdego, bez względu na wiek. U dzieci zwykle diagnozuje się guzy mózgu, które stanowią około 20 procent wszystkich nowotworów wieku dziecięcego. Z kolei młodzież i dorośli często zmagają się z zaburzeniami odżywiania czy depresją. Poza tym wzrasta liczba seniorów z Alzheimerem, chorobą Parkinsona czy udarami mózgu - wszystko z powodu starzenia się społeczeństwa. Choroby mózgu to grupa schorzeń, która obecnie stanowi jeden z czołowych problemów zdrowotnych. Na choroby mózgu cierpi już 165 mln Europejczyków, na leczenie których rocznie wydaje się 800 miliardów euro - to miej więcej tyle, ile na choroby sercowo-naczyniowe, cukrzycę i raka razem. A wyniku starzenia się społeczeństwa, koszty te będą wzrastać - tak wynika z raportu Europejskiej Rady Mózgu (European Brain Council) z 2014 roku. 


Choroby mózgu – neurodegeneracyjne choroby mózgu i inne 


- demencja (otępienie), czyli postępujący spadek sprawności intelektualnej, spowodowany zmianami w mózgu. Najczęstszą postacią otępienia jest choroba Alzheimera, która w Polsce dotyka około 250 tysięcy osób. Szacuje się, że do 2020 roku w tym kraju liczba osób zmagających się z otępieniem może wynieść prawie 1 mln. 
- choroba Parkinsona to choroba mózgu, która prowadzi do systematycznie narastającej niesprawności ruchowej. W Polsce cierpi na nią około 80 tysięcy osób. Dotyka zwykle ludzi starszych, po 50-tym - 60-tym roku życia, a częstotliwość jej występowania wzrasta z wiekiem. 
- stwardnienie rozsiane, SM,  jest wynikiem niszczenia osłonek mielinowych włókien nerwowych, co zakłóca przewodzenie impulsów nerwowych, a co za tym idzie - funkcjonowanie praktycznie wszystkich narządów. Dochodzi do zaburzenia ruchu, widzenia, a nawet zmian psychicznych. Jak wynika z danych Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, na świecie choruje około 2,5 mln osób z tego około 500 tysięcy w Europie, a w Polsce - około 40 tysięcy osób. 
Inne choroby neurodegeneracyjne mózgu to stwardnienie zanikowe boczne (ALS), pląsawica Huntingtona, choroba Picka, choroba Alexandra, choroba Alpersa, choroba Spielmeyera-Vogta-Sjögrena (inaczej choroba Battena), choroba Canavan, zespół Cockayne'a, choroba Pelizaeusa-Merzbachera, choroba Refsuma, ataksja rdzeniowo-móżdżkowa. 

Najczęściej diagnozowaną chorobą naczyniową mózgu jest udar, czyli nagły wylew krwi do mózgu. Jak wynika z badań, co dziesiąty człowiek w Europie po 50-tym roku życia umiera z powodu udaru. Z kolei w Polsce co roku dochodzi do niego u 60 tysięcy osób. Ponadto do naczyniowych chorób mózgu zalicza się takie schorzenia, jak krwotok podpajęczynówkowy, tętniaki mózgu, ostra encefalopatia nadciśnieniowa, przewlekła miażdżyca naczyń mózgu. Osobną grupę chorób mózgu stanowi zapalenie mózgu. Może to być zapalenie wirusowe, bakteryjne lub grzybicze, o podłożu autoimmunologicznym lub powikłaniem po szczepieniach. Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, guzy mózgu stanowią 2 procent zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce na 2014 rok. Największą grupę guzów mózgu stanowią glejaki (stanowią 40-67 procent pierwotnych guzów mózgu). Z kolei najczęstszym łagodnym guzem mózgu jest oponiak. 


Do chorób mózgu zalicza się także choroby psychiczne, takie jak, np. schizofrenia, gdzie każdy epizod psychotyczny wiąże się z uszkodzeniem substancji szarej i białej mózgu, oraz zaburzenia nastroju - w tym chorobę afektywną dwubiegunową i depresję. Poza tym do chorób mózgu można zaliczyć zaburzenia nerwowo-mięśniowe (np. dystonia), zaburzenia lękowe, uzależnienia, zaburzenia osobowości, a nawet zaburzenia odżywiania i problemy z zasypianiem. Inne choroby mózgu to migrena, czyli nagły, silny ból głowy, zwykle występujący po jednej stronie głowy, połączony często z mdłościami i zaburzeniami wzroku. Jak wynika z badań, cierpi na nią 9 proc. Polaków, zwykle młodych – w wieku 20-50 lat - w przeważającej większości kobiety. Do chorób mózgu należy zaliczyć także padaczkę (epilepsję). Jest to choroba objawiająca się napadami drgawek i utratą przytomności, która jest wynikiem zaburzenia funkcje grupy neuronów (komórek nerwowych), skupionych w określonej części mózgu. W Polsce na padaczkę cierpi około 400 tysięcy osób. 

Niedotlenienie mózgu przyczyną schorzeń mózgu


Mózg jest najwrażliwszym na niedotlenienie i niedokrwienie narządem naszego organizmu, stąd często niedotlenienie staje się powodem przyszłych chorób mózgu.  Pozbawiony tlenu i substancji energetycznych (głównie glukoza) ulega zwykle nieodwracalnym uszkodzeniom już po 4 minutach. Prawidłowe ukrwienie mózgu nie zawsze oznacza, że organ ten otrzymuje odpowiednią ilość tlenu. Objawy niedotlenienia mózgu mogą wystąpić nagle jako zawroty lub bóle głowy, zaburzenia widzenia, omdlenia i utrata przytomności. Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku nagłego spadku ciśnienia (np. hipotonia ortostatyczna), wystąpienia ciężkich zaburzeń rytmu serca, przy nagłym zmniejszeniu się ilości dopływającej do mózgu krwi (np. w zespole podkradania czy w napadowym migotaniu przedsionków). Niedotlenienie mózgu może także wynikać przyczyn zewnętrznych, np. z powodu spadku objętości tlenu w powietrzu (choroba wysokogórska). Niedotlenienie mózgu może mieć również przewlekły i początkowo subkliniczny przebieg. Problemy z koncentracją, pamięcią, kojarzeniem faktów - swego rodzaju "ociężałość umysłowa", uporczywa senność, nawet zaburzenia psychiatryczne mogą być objawem długo utrzymującej się hipoksji, co oznacza, że bardzo ważnym jest prawidłowe oddychania oraz stan krwi, aby mózg był należycie dotleniony. W stanach chorobowych przebiegających ze zmniejszeniem prężności tlenu we krwi (POChP, zespół bezdechu sennego) lub ze spadkiem zdolności krwi do transportu tlenu (niedokrwistości) niektóre objawy wynikają właśnie z niedotlenienia mózgu. Mózg to nasz najważniejszy narząd, niestety nie do końca poznany przez naukę. Zmiany patologiczne zachodzące w mózgu są często nieuleczalne, a ludzie młodzi często sami sobie potwornie szkodzą robiąc głupie zabawy z podduszaniem czy zabawy z intoksykacjami chemicznymi. Jakiekolwiek zaburzenia w funkcjonowaniu tego organu odbijają się na całym organizmie, doprowadzając nierzadko do kalectwa, a nawet śmierci, nie tylko do upośledzenia umysłowego. Niedokrwienie i niedotlenienie mózgu to często początek wielu innych możliwych problemów z głową. 

Bóle głowy jako symptom chorób mózgu 


Ból głowy może być chorobą samą w sobie, ale dość często okazuje się, że ból głowy to objaw innej choroby. Niezależnie od tego, jak odczuwamy ból głowy, np. jako pulsujący, tępy, rozsadzający jest on najczęściej w jakiś sposób związany z układem krążenia. Mózg bowiem nie może boleć, bo nie ma w nim tzw. wolnych zakończeń nerwowych odbierających bodźce bólowe. Ale bardzo wiele jest ich w otaczających mózg trzech oponach (twardej, pajęczej i miękkiej), które wyposażone są również w bardzo gęstą sieć naczyń krwionośnych. Gdy naczynia się rozszerzają, drażnią zakończenia nerwowe w oponach i właśnie to przysparza nam cierpienia. Statystyki medyczne wskazują, że zdecydowanie najczęściej we znaki dają się nam tzw. napięciowe bóle głowy, które nie wynikają z żadnej choroby, lecz są chorobą samą w sobie. Czynników mogących wyzwolić ten rodzaj bólu jest bardzo wiele np. brak snu, przemęczenie, głód czy niewygodna pozycja, powodująca napięcie mięśni, a przede wszystkim emocje. Stres inicjuje bowiem proces produkcji określonych hormonów, m.in. katecholamin i kortyzolu, pod wpływem których zwiększa się napięcie mięśni, przyśpiesza akcja serca i rośnie ciśnienie tętnicze. Reakcją obronną organizmu jest wówczas rozszerzanie naczyń krwionośnych, dzięki czemu ciśnienie obniża się i zmniejsza się zagrożenie np. wylewem. Jednak rozszerzone naczynia wywołują ból głowy. Najszybciej za pomocą tabletki z paracetamolem, ibuprofenem, kwasem acetylosalicylowym. Ale sięgając po nie zbyt często, można się od nich uzależnić i nabawić tzw. polekowego bólu głowy. Dlatego warto wypróbować także inne środki, które łagodzą napięcie mięśni i nerwów ćwiczenia relaksacyjne, akupresurę, masaż głowy i karku czy choćby aromatyczną, ciepłą kąpiel. Dobry efekt może też przynieść wypicie kawy, bo kofeina powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych. 

Część I. Top-10 - Dziesięć najczęstszych chorób mózgu 


1. Tętniak mózgu 
2. Choroba Alzheimera 
3. Udar mózgu znany jako zawał mózgu 
4. Choroba Parkinsona 
5. Rak mózgu 
6. Autyzm 
7. Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych
8. Stwardnienie rozsiane 
9. Choroba Huntingtona 
10. Kleszczowe zapalenie mózgu 

1. Tętniak mózgu


Tętniak mózgu zwykle nie daje żadnych objawów. Choroba objawia się nagle na skutek pęknięcia tętniaka. Niektórzy chorzy na kilka dni lub tygodni przed krwotokiem skarżą się na bóle głowy, ale nie mają one żadnych typowych cech, które pozwalałyby na przewidzenie wystąpienia krwotoku. Silny ból głowy pojawia się raptownie, w okolicznościach sugerujących związek ze wzrostem ciśnienia tętniczego, na przykład przy wysiłku fizycznym, kaszlu, emocjach. Ból głowy wyraźnie się nasila przy każdym poruszeniu. Już od początku towarzyszą mu nudności i wymioty oraz dłużej lub krócej trwająca utrata przytomności. Rzadziej występują drgawki, porażenie ruchów gałek ocznych lub zaburzenia psychiczne. W razie wykrycia tętniaka zasadą jest leczenie chirurgiczne polegające na zabezpieczeniu przed następnym krwawieniem.

2. Choroba Alzheimera 


Choroba Alzheimera jest degeneracyjną chorobą układu nerwowego oraz najczęstszą przyczyną występowania otępienia u osób powyżej 65-tego roku życia. Szacuje się, że na świecie chorych jest około 30 mln osób, a tylko w samej Polsce około 200 tysięcy osób. Ze względu na nieustannie postępujący proces starzenia się społeczeństwa do 2050 roku liczba chorych może się nawet potroić. Początkowo choroba może objawiać się zaburzeniami pamięci świeżej. Niekiedy pojawiają się zaburzenia nastroju: chory bywa przygnębiony albo agresywny. W późniejszym okresie pacjent ma już wyraźne zaburzenia pamięci, zarówno świeżej, jak i odległej. Często po wyjściu z domu nie jest w stanie znaleźć drogi powrotnej. Jest mu czasem trudno wysłowić się, stara się używać bardzo prostej składni. Nasilają się objawy lękowe, depresyjne, występują halucynacje. Pacjent przestaje dbać o siebie. W zaawansowanej chorobie nie jest w stanie nikogo rozpoznać, wypowiada pojedyncze słowa, czasem w ogóle nie mówi. Na ogół spędza cały czas w łóżku, nie jest w stanie samodzielnie jeść. Zwykle zapada w głęboką apatię, czasem jednak zdarzają się objawy gwałtownego pobudzenia. Niestety, jak dotąd nie opracowano metody leczenia przyczyn choroby Alzheimera. W profilaktyce choroby duże znaczenie może mieć dieta bogata w antyoksydanty i długotrwała aktywność umysłowa.

3. Udar mózgu znany jako zawał mózgu 


Udar mózgu  może mieć formę krwotoku (udar krwotoczny) lub niedokrwienia, czyli zawału (udar niedokrwienny). Średni wiek zachorowania mieści się w przedziale 65–70 lat. Obliczono, że ryzyko wystąpienia udaru podwaja się co 10 lat. Jest to choroba często prowadząca do śmierci. Objawy są ściśle uzależnione od miejsca i rozległości uszkodzenia mózgu. Najczęściej występują w postaci niedowładu, utraty zdolności rozumienia lub ekspresji mowy, zaniewidzenia lub niedoczulicy. Główną przyczyną jest nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu. Do powstania choroby predysponuje wiek, palenie papierosów, choroby serca, otyłość i cukrzyca.

4. Choroba Parkinsona


Parkinson jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego objawiającą się spowolnieniem ruchowym, drżeniem kończyn i sztywnością mięśni. Choroba ta częściej dotyczy mężczyzn, a średni wiek chorych na Parkinsona to 58 lat. Zdarzają się też przypadki zachorowań nawet przed 40-tym rokiem życia. Objawy tej choroby narastają powoli i stopniowo w ciągu kilku lat. Na początku objawiają się niespecyficznie: osłabieniem, zmęczeniem, łatwą męczliwością, spowolnieniem ruchowym i pewną niezgrabnością w ruchach. Dlatego początkowo chorzy wiążą te objawy ze zmianami reumatycznymi lub po prostu ze starszym wiekiem. Jednak po pewnym czasie chorzy zauważają nasilenie objawów, takich jak: zaburzenia równowagi lub trudności z wykonywaniem takich prostych czynności, jak wstawanie z krzesła, czy z łóżka. Podstawowe objawy choroby to: ogólne spowolnienie ruchowe, pochylenie sylwetki do przodu, drżenie rąk (rzadziej nóg, czy głowy), problemy z rozpoczęciem ruchu, trudności z wykonywaniem codziennych czynności. Przyczyną choroby Parkinsona jest obumieranie komórek nerwowych znajdujących się w części mózgu zwanej istotą czarną. Jak dotąd nie znaleziono skutecznego lekarstwa leczącego przyczyny choroby. Można jedynie łagodzić jej objawy.

5. Rak mózgu 


W przypadku wystąpienia guza mózgu mogą pojawić się następujące objawy: silne, narastające bóle głowy zwłaszcza poranne, ustępujące po wymiotach, wymioty poranne zwykle niepoprzedzone nudnościami, zaburzenia równowagi, niedowład kończyn, zaburzenia mikcji i defekacji, zaburzenia świadomości, pojawienie się napadów padaczkowych, drgawki, zaburzenia endokrynologiczne; zaburzenia zachowania. Najczęściej chorują dzieci do 10-tego roku życia i dorośli po sześćdziesiątce. U dzieci zazwyczaj występuje rdzeniak, a u dorosłych glejak lub oponiak. Prostym badaniem, które określa dalszą diagnostykę jest badanie dna oka oraz EEG, czyli badanie czynności elektrycznej mózgu. Jeżeli wyniki tych badań nie są jednoznacznie korzystne dla pacjenta, w celu potwierdzenia lub wykluczenia guza mózgu, należy wykonać tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.

6. Autyzm


Pierwsze objawy autyzmu mogą wystąpić przed ukończeniem trzeciego roku życia. Występują nawet czterokrotnie częściej u chłopców, niż u dziewczynek. Autyzm uderza w zdolność komunikacji, werbalnej i pozawerbalnej, w umiejętność i potrzebę nawiązywania relacji międzyludzkich oraz znacząco ogranicza zakres zainteresowań. W praktyce wygląda to tak, że dzieci autystyczne są jakby zamknięte w swoim własnym świecie, nie czują potrzeby kontaktu z innymi ludźmi, nawet rodzicami, nie pozwalają się przytulać, nie interesują się światem, w którym żyją, zabawkami, książkami, telewizją, nie mają potrzeby mówienia, dowiadywania się, zdobywania wiedzy. Żyją wśród inicjowanych przez siebie zachowań schematycznych, niezrozumiałych dla otoczenia. Nie do końca znane są przyczyny tej choroby, a w dawniejszych latach autyzm zaliczano do tak zwanych osiowych objawów schizofrenii, także schizofrenii dziecięcej. Część przypadków autyzmu jest skojarzona z alkoholizmem lub narkomanią jednego rodziców, nie tylko w okresie ciąży matki, ale na w dłuższym okresie przed poczęciem. 

7. Zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych


Najczęstszą przyczyną zakażenia opon mózgowo-rdzeniowych są bakterie Neisseria meningitidis (meningokoki). Zakażenia meningokokowe najczęściej dotyczą dzieci do 5 roku życia, a największą liczbę zakażeń odnotowuje się w grupie dzieci do 1 roku życia. Drugą grupą, w której obserwuje się zwiększoną liczbę zakażeń, są młodzież i młodzi dorośli. Objawy zakażenia mogą być różnorodne. Choroba najczęściej rozpoczyna się nagle gorączką, bólami mięśni, czasami wymiotami. Po 4-6 godzinach może dojść do przejściowej poprawy (spadek temperatury, ustąpienie dolegliwości), jednak następnie dochodzi do pogorszenia stanu klinicznego. W zależności od postaci mogą pojawić się objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych: bóle głowy, drgawki, wysoka gorączka, zaburzenia świadomości albo objawy posocznicy (sepsy), której charakterystycznym objawem jest wysypka krwotoczna rozpoczynająca się najczęściej na kończynach dolnych. 

8. Stwardnienie rozsiane - SM


(SM) jest jedną z najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego. Jest to choroba przewlekła, najczęściej charakteryzująca się przebiegiem w formie nawrotów i remisji (czyli całkowitego lub częściowego ustąpienia objawów między kolejnymi nawrotami choroby). Bardzo często też narastają znacznie zaburzenia równowagi z zawrotami głowy, niepewnością chodu i skłonnością do upadków. Przyczyny choroby nie są do końca poznane. Powstanie specyficznej reakcji zapalnej w istocie białej mózgu i rdzenia kręgowego, prowadzi do rozpadu otoczki mielinowej włókien nerwowych. Proces ten nazywa się demielinizacją i występuje w sposób rozsiany w różnych częściach mózgu i rdzenia. Pozbawione mieliny włókna nerwowe nie mogą przewodzić impulsów, co jest powodem powstawania objawów neurologicznych. Leczenie polega głównie na podawaniu leków przeciwzapalnych i prowadzeniu oszczędzającego trybu życia. Czasem pomaga psychoterapia w kierunku zmniejszenia agresji i autoagresji. 

9. Choroba Huntingtona - Pląsawica 


Przyczyną choroby Huntingtona jest defekt genetyczny. Choroba ujawnia się zwykle około 40-tego roku życia. W przypadku postaci młodzieńczej (postać Westphala) nawet w drugiej dekadzie życia. Pląsawica, czyli ruchy mimowolne, początkowo ograniczone są do grup mięśni, później prowadzą do stałego niepokoju ruchowego z zaburzeniami chodu. W późniejszych stadiach choroby dochodzi do zaburzeń mowy, problemów z przełykaniem, zaburzeń poznawczych i emocjonalnych. Otępienie charakterystyczne dla choroby Huntigtona polega na pogorszeniu pamięci, spowolnieniu procesów myślowych, osłabieniu zdolności przetwarzania nabytych wiadomości i zaburzeniu funkcji wykonawczych. Wśród objawów psychiatrycznych dominuje depresja. Inne objawy behawioralne obejmują apatię, lęk, drażliwość, przymus wykonywania niektórych czynności, manię. Choroba Huntigtona jest właściwie nieuleczalna. Ponieważ nie ma leczenia przyczynowego, leki nie mają wpływu na naturalny postęp choroby. Obecnie leczenie choroby Huntingtona opiera się wyłącznie na niwelowaniu i łagodzeniu objawów. 

10. Kleszczowe zapalenie mózgu


Kleszczowe zapalenie mózgu jest wywołane przez wirusa, wnikającego do organizmu człowieka w następstwie ukąszenia przez kleszcza. Choroba ma zazwyczaj przebieg dwufazowy. Po bezobjawowym okresie inkubacji, czyli po kilkunastu dniach od zakażenia, pojawiają się niespecyficzne objawy w postaci gorączki, osłabienia, ogólnego rozbicia, bólów głowy i mięśni. Przypomina to nic innego jak grypę z którą dolegliwość jest często mylona. Czasami na tym etapie choroba się kończy. Jednak w części przypadków, na skutek stanu zapalnego ośrodkowego układu nerwowego, dochodzi do drugiej, neurologicznej i najgroźniejszej fazy w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Choroba pojawiają się bardzo silnym bólem głowy, wysoką gorączką, wymiotami, zaburzeniami orientacji. Może doprowadzić do śmierci bądź pozostawić po sobie trwałe następstwa neurologiczne. 

Część II. 10 Najpoważniejszych chorób mózgu 


Mózg to nasz najważniejszy narząd, centrum dowodzenia całym organizmem. Nie znamy wszystkich jego tajemnic, ale wiemy, że nawet drobne uszkodzenia mogą powodować katastrofalne skutki. Oto dziesięć najpoważniejszych chorób, na które narażony jest mózg. 

1. Choroba Alzheimera 


Choroba Alzheimera uszkadza komórki i prowadzi do zaniku kory mózgowej. Najbardziej narażone są na nią osoby powyżej 65. r.ż, a ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem. Na jej objawy i przebieg mają wpływ obciążenia genetyczne oraz występowanie innych chorób (np. układu sercowo-naczyniowego). Jednak do tej pory lekarze nie potrafią jednoznacznie określić przyczyn jej wystąpienia. 
Objawy. Zapominanie słów, postępujące kłopoty z pamięcią krótkotrwałą, zaburzenia mowy i orientacji w przestrzeni, problemy z wykonywaniem codziennych czynności (np. ubieraniem się). 
Przebieg. Z czasem nasilają się kłopoty z pamięcią, zarówno krótko-, jak i długoterminową, występują wahania nastrojów. Chory może uciekać z domu, zachowywać się lękliwie i podejrzliwie wobec otoczenia, nie rozpoznawać rodziny. W zaawansowanej fazie występują zaburzenia osobowości, pacjent przebywa w swoim świecie, opowiada historie, które osobom zdrowym wydają się ciągiem nielogicznych zdań i skojarzeń. Z czasem wymaga stałej opieki. Zachowanie chorego jest sprawą indywidualną, niektórzy mogą być wycofani i apatyczni, inni – pobudzeni i agresywni. 
Leczenie. Choroby nie można zatrzymać, a jedynie spowolnić ją farmakologicznie oraz poprzez ćwiczenia edukacyjne. Dlatego tak istotna jest profilaktyka: dbałość o sprawność fizyczną, odpowiednia dieta i aktywność umysłowa. 

2. Kleszczowe zapalenie mózgu 


To wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego spowodowana ukąszeniem kleszcza. Może przebiegać łagodnie i wówczas wskazuje na nią jedynie wynik badania krwi lub ostrzej – w dwóch fazach.
Objawy. Miejsce ugryzienia pozostaje zaczerwienione, ale że ukąszenie kleszcza nie boli, więc często bywa niezauważone przez kilka dni. 
Przebieg. Po kilku dniach od zakażenia pojawiają się objawy przypominające grypę: gorączka, osłabienie, bóle głowy i mięśni. Po tygodniu objawy mogą ustąpić. Gdy tak się jednak nie dzieje, następuje druga faza – nasila się stan zapalny i dochodzi do bardzo groźnego kleszczowego zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Pojawia się wówczas silny ból głowy, wysoka gorączka, utrata przytomności, nudności i zaburzenia orientacji. Ostry stan może doprowadzić do śmierci lub trwałych urazów neurologicznych.
Leczenie. Kuracji podlegają jedynie objawy wywołane wirusem, które zwykle ustępują po 2-3 tygodniach. Ciężkie przypadki skutkują niedowładami lub przewlekłymi bólami głowy. Dlatego warto zabezpieczać się przed zakażeniem – w lesie nosić odpowiednie ubranie (długie spodnie, koszula z długimi rękawami), uważnie oglądać ciało, wykonywać szczepienia ochronne. Kiedy dojdzie do ukąszenia należy jak najszybciej wyciągnąć kleszcza pincetą (nie wykręcać, nie smarować tłuszczem), by zmniejszyć ryzyko zachorowania na zapalenia mózgu i opon mózgowych. 

3. Nowotwór mózgu - rak mózgu 


Guzy w mózgu powstają rzadko, mogą mieć charakter łagodny lub złośliwy. Statystycznie częściej występują u dzieci (rdzeniaki) oraz osób starszych (glejaki, oponiaki). Pojawiają się w efekcie rozrostu chorych komórek i dzielą na pierwotne oraz przerzutowe. Większe ryzyko przerzutów do mózgu mają m.in. rak piersi, nerek, płuc i czerniak złośliwy. Nie znamy bezpośrednich czynników wywołujących nowotwór, istnieją jednak czynniki ryzyka: predyspozycje genetyczne, napromieniowanie, kontakt z toksycznymi substancjami, uszkodzenie układu immunologicznego (np. u chorych na AIDS), palenie tytoniu.
Objawy. Zależą od umiejscowienia, wieku i wielkości guza. Niepokój mogą budzić zmiany charakteru pisma, napady padaczkowe i osłabienie mięśniowe, bóle głowy, wymioty, zaburzenia równowagi oraz widzenia i słuchu, niedowład kończyn, spowolnienie procesów myślowych, osłabienie jednej strony ciała. Diagnozę można postawić po badaniu dna oka, EEG oraz po tomografii komputerowej i rezonansie magnetycznym, czasem potrzebna jest biopsja.
Przebieg. Nasilenie objawów i postępujące osłabienie organizmu prowadzące do śmierci. 
Leczenie. Rodzaj guza, jego lokalizacja i stopień zaawansowania wyznaczają przebieg leczenia. Może to być próba wyleczenia lub spowolnienia choroby albo jedynie zmniejszenie objawów. Wczesne wykrycie zwiększa szanse przeżycia. W leczeniu stosuje się radioterapię, chemioterapię i operacyjne usuwanie chorych tkanek. 

4. Padaczka - Epilepsja 


Polega na przejściowych zaburzeniach czynności mózgu, może występować zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Napad padaczkowy polega na gwałtownych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych. W większości przypadków nie można ustalić przyczyn padaczki (epilepsji). Ma charakter nagły, ale predysponują do niej urazy mózgu, zmiany hormonalne czy zmęczenie, brak snu i zmiany emocjonalne. W Polsce na padaczkę choruje około 400 tysięcy osób. Większość chorych nie przyznaje się do tego. Ta choroba nazywana jest różnie: padaczka, epilepsja, choroba świętego Walentego. U 80 procent chorych padaczka ujawnia się przed 20 rokiem życia i spycha młodych ludzi na margines. Jest to uszkodzenie mózgu, które prowadzi do wyładowań, które prowadzą do napadu padaczkowego. Głównym problemem osób cierpiących na padaczkę jest praca. Wielu pracodawców nie chce zatrudniać osób obciążonych tym schorzeniem ze względu na obawy przed atakiem w trakcie pracy. 
Objawy. Napad padaczkowy może mieć formę łagodną (zaburzeń świadomości bez utraty przytomności) lub ciężką. Wówczas chory traci przytomność, dochodzi do wyprężania tułowia, czasami przygryzienie języka i ślinotoku, zsinienia spowodowanego bezdechem. Po kilku sekundach następują drgawki kończyn i tułowia, utrzymujące się do 5 minut. Powtarzające się napady bez odzyskania przytomności są stanem zagrożenia życia i wymagają natychmiastowej hospitalizacji.
Przebieg. Napady mogą się pojawić bez przyczyny albo być spowodowane np. nagłym odstawieniu leków, w szczególności hormonalnych. Choroba może się nasilać w trakcie infekcji u chorego z epilepsją. Występuje u niego także ryzyko powstania obrzęku mózgu, płuc czy hipertermii. Większość powtórnych napadów następuje w ciągu pół roku od pierwszego, ale z czasem maleje. Rokowania dla pacjentów są znacznie korzystniejsze niż choćby kilka lat wcześniej, ze względu na stosownie leków nowej generacji.
Leczenie. Stosuje się leczenie farmakologiczne, w którym ważne jest odpowiednie rozpoznanie (wykluczenie np. guza mózgu) oraz długotrwałe przyjmowanie leku adekwatnego do konkretnego rodzaju napadu. Istotne, by kontrolować napady (jeśli nie można ich wyeliminować), bowiem zakłada się, że napad padaczki toruje drogę następnemu atakowi. 

5. Choroba Parkinsona 


Chorobę i jej objawy opisał już w 1817 roku angielski lekarz James Parkinson, jednak szczegółowe badania medyczne wykonano w latach 60-tych XX wieku. Parkinson to postępująca powoli zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego spowodowana obumieraniem komórek nerwowych w istocie czarnej w mózgu. Czynniki wywołujące chorobę nie zostały jednoznacznie określone, wiadomo jednak, że część z nich ma podłoże genetyczne. Najczęściej występuje wśród mężczyzn w przedziale wiekowym od 40-ego do 60-ego roku życia, ale zdarza się również wśród młodszych osób obojga płci. 
Objawy. Charakterystyczne symptomy to stopniowe i narastające w ciągu kilkunastu lat spowolnienie i niezgrabność ruchowa, drżenie rąk. Ponadto chory ma problem z rozpoczęciem ruchu, chodzi szurając lub drobnymi kroczkami. Objawy często mylone są z reumatyzmem i wiązane ze starzeniem się organizmu.
Przebieg. Z czasem do typowych objawów dołączają zaburzenia równowagi i kłopoty z wykonywaniem prostych, codziennych czynności (np. wstanie z łóżka). Choroba stopniowo pogarsza jakość życia i po pewnym czasie doprowadza do inwalidztwa.
Leczenie. Do tej pory nie znaleziono skutecznego lekarstwa, farmakologicznie można jedynie łagodzić objawy choroby. Ważna jest także rehabilitacja, która pozwala dłużej zachować sprawność. 

6. Stwardnienie rozsiane - SM 


Pierwszy raz stwardnienie rozsiane (SM) jako jednostkę chorobową opisał francuski neurolog Jean-Martin Charcot w 1868 roku. Jest to przewlekła choroba centralnego układu nerwowego, uszkadzająca komórki nerwowe, które tracą zdolność przewodzenia impulsów. Nazwa odzwierciedla umiejscowienie zmian chorobowych – są rozsiane po różnych miejscach układu nerwowego. Charakteryzuje się wielofazowym przebiegiem i najczęściej okresami nawrotów i remisji (ustąpienia objawów). Statystycznie zapadają na nią osoby między 20-tym a 40-tym rokiem życia, nieznacznie częściej kobiety niż mężczyźni. Nie znamy przyczyn wywołujących chorobę, pod uwagę brane są czynniki genetyczne i środowiskowe. 
Objawy. Zaburzenia ruchowe i czuciowe, kurcze mięśniowe, kłopoty z równowagą, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, wahania nastrojów, problemy z mową, skłonność do upadków, przewlekłe zmęczenie. Początkowe objawy są zazwyczaj przemijające, dlatego nie budzą wyraźnego niepokoju, a chorzy późno trafiają do lekarza. Stwardnienie rozsiane trudno jest zdiagnozować w początkowej fazie, zazwyczaj rozpoznanie następuje po wystąpieniu dwóch rzutów choroby. 
Przebieg. Nasilanie objawów, upośledzenie poznawcze, bóle i postępujący niedowład kończyn prowadzący do inwalidztwa. Rzuty choroby często są nieprzewidywalne, czynnikiem wyzwalającym może być zmiana pory roku (wyższa temperatura), infekcja wirusowe lub stres. Postęp choroby jest sprawą indywidualną, chociaż zauważono, że im wcześniej ktoś zachorował, tym wolniej postępuje upośledzenie.
Leczenie. Leki farmakologiczne mogą spowalniać rozwój choroby. Ważna jest także rehabilitacja ruchowa. 

7. Tętniak mózgu 


Powstaje w wyniku stanów zapalnych tętnic, gdy tworzy się w niej wybrzuszenie – najczęściej workowate (80 procent przypadków) lub wrzecionowate. Stopniowo powiększa się, a jego pękniecie stanowi zagrożenie życia. Znaczenie ma także lokalizacja tętniaka, największe zagrożenie stanowią zmiany powstające w tylnej części mózgu. Wśród czynników ryzyka wymienia się nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, zmiany miażdżycowe. Znaczenie ma także wiek (powyżej 45-ego roku życia) i płeć (częściej występuje u kobiet). Tętniak może się jednak pojawić także u dzieci i osób z zaburzeniami tkanki łącznej towarzyszącej innym chorobom, m.in. torbielowatości nerek.
Objawy. Gdy tętniak jest mały, zwykle nie daje objawów, o jego istnieniu lekarze dowiadują się po fakcie pęknięcia. Symptomy może dawać tętniak rosnący i uciskający jakiś nerw. Mogą wtedy wystąpić bóle głowy wiązane także ze wzrostem ciśnienia tętniczego (np. po wysiłku fizycznym), które jednak nie pozwalają przewidzieć krwotoku. Jednocześnie mogą wystąpić wymioty, światłowstręt i utrata przytomności. To poważne objawy i wymagającego natychmiastowego (!) zadzwonienia na pogotowie. Diagnozę potwierdzającą krwotok pomaga ustalić angiografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny lub wkłucie lędźwiowe wykazujące obecność krwi w płynie mózgowo-rdzeniowym.
Przebieg. Krwotok może doprowadzić do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, niedowładu kończyn lub śmierci. 
Leczenie. Stosuje się leczenie operacyjne. W przypadkach nagłych (pęknięcie) uważa się, że powinno nastąpić w ciągu 72 godzin od wystąpienia krwawienia, by zapobiec groźnym powikłaniom i wystąpieniu krwawienia nawrotowego. 

8. Udar mózgu 


Zaburzenie czynności mózgu na skutek nieprawidłowości krążenia utrzymującego się ponad dobę. Udar mózgu (dawniej apopleksja) to paraliż wywołany wylewem krwi do mózgu (wtedy mówimy o udarze krwotocznym) lub występujące znacznie częściej – zatrzymanie dopływu krwi do mózgu (udar niedokrwienny). Zagraża życiu i wymaga szybkiej hospitalizacji na specjalistycznym oddziale. Najczęstszą przyczyną udaru jest nadciśnienie tętnicze. Ryzyko rośnie wraz z wiekiem i podwaja się co 10 lat. Oprócz wieku do czynników ryzyka zalicza się także predyspozycje genetyczne, choroby serca, otyłość, cukrzycę, palenie tytoniu oraz przebyte udary.
Objawy. Zależą od lokalizacji i rozległości uszkodzenia mózgu. Do typowych należą: niedowład, kłopoty z połowy ciała, opadanie kącika ust po stronie porażonej. Każdy z tych objawów wymaga natychmiastowego wezwania pomocy!
Przebieg. Po przebytym udarze mózgu konieczna jest kontrola ogólnego stanu pacjenta. Niezbędna jest także rehabilitacja prowadzona w specjalistycznych ośrodkach, ale także w warunkach domowych. Jest to proces długotrwały i nie zawsze zakończony sukcesem, czyli przywróceniem utraconych funkcji.
Leczenie. Ogromne znaczenie ma szybkie rozpoznanie rodzaju udaru. Pomaga w tym tomografia komputerowa, a w przypadku wątpliwości rezonans magnetyczny. Na tej podstawie podejmuje się leczenie – inne dla udaru krwotocznego i niedokrwiennego. Działania mogą więc polegać na zniwelowaniu krwotoku, podaniu leków trombolitycznych (rozpuszczają skrzep krwi) czy zastosowaniu implantacji stentów naczyniowych. 

9. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 


Jeden z rodzajów zapalenia opon mózgowych. Chorobę najczęściej wywołują wirusy (m.in. enterowirusy) i bakterie (m.in. meningokoki, pneumokoki). Zapalenie bakteryjne jest znacznie poważniejsze niż to, które wywołują wirusy. Szerzy się drogą kropelkową i najczęściej chorują na nie małe dzieci (do 5-tego roku życia) oraz osoby młode.
Objawy. Choroba przebiega dwufazowo. Objawy można pomylić z grypą lub zaburzeniami ze strony układu pokarmowego – gorączka, bóle mięśni, wymioty. Nie należy ich lekceważyć, bowiem po kilku godzinach następuje przejściowa poprawa, a później choroba nawraca i następuje pogorszenie stanu. Wówczas pojawiają się bóle głowy, wysoka gorączka, nudności, sztywność karku, zaburzenia świadomości i drgawki, a także możliwe jest wystąpienie objawów posocznicy (sepsy) z charakterystyczną wysypką krwotoczną. 
Przebieg. Może być ciężki, a nawet doprowadzić w ciągu jednego dnia do śpiączki i śmierci. 
Leczenie. Prowadzi się leczenie objawowe, podaje leki przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, ogólnie podtrzymujące, antybiotyki. Profilaktycznie w niektórych krajach stosuje się coraz bardziej dyskusyjne szczepienia niemowląt. 

10. Zespół Aspergera 


Terminu użyła po raz pierwszy Lorna Wing w publikacji z 1981 roku, nawiązując do zaburzeń opisanych przez Hansa Aspergera w 1944 roku. Obecnie w ten sposób określa się zaburzenia funkcjonalne wiązane ze spektrum autyzmu. Zespół Aspergera występuje częściej niż autyzm dziecięcy, ale jest słabiej rozpoznawany. W większości przypadków nie udaje się określić przyczyny występowania tej choroby. 
Objawy. Nie są charakterystyczne i dlatego trudno je zdiagnozować. Do objawów należą: nieumiejętność współpracy w grupie, odzywanie się niestosownie do sytuacji, metaforyczny język, trudności w rozumieniu żartów. Zaburzenia rozwoju wyraźniej objawiają się w wieku szkolnym, kiedy dziecko nie potrafi sobie poradzić w grupie rówieśników, nawiązać kontaktów interpersonalnych. Rozpoznanie u dorosłych jest dużo trudniejsze i wymaga przeprowadzenia szczegółowych badań. Osoby bez postawionej diagnozy mogą być uznawane za niegroźnych dziwaków, ekscentryków i często nie zdawać sobie sprawy, że ich problem w komunikacji i kontaktach społecznych wynikają z choroby. 
Przebieg choroby. Chore osoby mogą wydawać się niezdarne i wycofane, ale w dziedzinach, które ich interesują (często obsesyjnie) mogą przewyższać umiejętnościami osoby zdrowe. Koncentrują się wówczas na zadaniu, izolując od otoczenia. Jednak są bardziej podatne na psychozy, a problemy z nawiązywaniem kontaktów towarzyskich czy partnerskich, mogą prowadzić do zaburzeń psychicznych i stanów depresyjnych.
Leczenie. Medycyna nie potrafi leczyć zaburzeń rozwoju farmakologicznie, jedynie zmniejszać nasilenie objawów (leki antydepresyjne lub neuroleptyki). Pomocne bywają rozmaite formy indywidualnej lub grupowej psychoterapii, jednak nie jest łatwo skłonić pacjenta do współpracy. 

Objawy ogólne zaburzeń mózgu 


Objawy mózgu mogą wystąpić w wyniku urazowego uszkodzenia w mózgu albo na skutek zakażenia, raka, nieprawidłowości naczyń lub innych chorób. Z urazem, objawy mogą mieścić się w zakresie od łagodnych do znacznych, w zależności od wpływu urazu na mózg. Uraz głowy może spowodować pęknięcie czaszki lub pęknięcia naczyń krwionośnych w mózgu, które mogą prowadzić do krwiaka (pobierania krwi) i kontuzji (stłuczenia tkanki mózgowej). Urazy głowy są klasyfikowane jako otwarte (gdy źródło urazu, takie jak pocisk lub szklane odłamki przenika do mózgu) lub zamknięte (gdy obiekt nie przenika czaszki). Objawy łagodniejszych urazach mózgu to: ból głowy, zawroty głowy, zmęczenie, letarg, utrata pamięci, dezorientacja, dzwonienie w uszach, nadwrażliwość na światło i nudności z lub bez wymiotów. Oprócz tych objawów, bardziej poważne uszkodzenie mózgu może także powodować rozszerzenie źrenic, osłabienie lub drętwienie, zmiany w zachowaniu, niespójną mowę, drganie mięśni, skurcze lub drgawki, a skrajne senność lub niemożność obudzenia się. 

Objawy mózgowe to m.in. bóle głowy, które co roku dotykają miliony ludzi. Istnieją różne typy bólów głowy, w tym naczyń (np. migreny). Oprócz silnego bólu z jednej lub obu po stronach głowy, migrenie często towarzyszą nudności, nadwrażliwość na światło, i aury (zaburzenia widzenia). Naczyniowe bóle głowy, obejmują również te, spowodowane gorączką i wysokim ciśnieniem krwi. Napięcie mięśni głowy, twarzy i szyi może powodować bolesne bóle głowy. Objawy mózgowe mogą być ważnymi czynnikami prognostycznymi poważnej choroby podstawowej, np. tętniaka. Tętniak jest osłabieniem naczyń krwionośnych w mózgu. Tętniaki mogą pękać lub naciskać na inne struktury w mózgu, powodując krwotok mózgowy i ciężkie bóle głowy. Inne objawy to: utrata wzroku lub podwójne widzenie, sztywność karku i bóle oczu. Udar mózgu i przemijające niedokrwienie mózgu są również poważnymi chorobami, które mogą powodować objawy mózgowe. Występują one gdy mózg jest pozbawiony tlenu czasowo albo z zakrzepu krwi, który zaburza przepływ krwi lub z powodu krwotoku powodującego krwawienie w mózgu. Objawy to silny ból głowy, dezorientacja i utrata pamięci, paraliż lub osłabienie mięśni po jednej stronie ciała, drętwienie i zmiany osobowości. Objawy mózgowe mogą być spowodowane przez poważne lub zagrażające życiu choroby, takie jak udar lub uraz głowy, a wtedy szukaj natychmiastowej pomocy lekarskiej (zadzwonić pod numer 911 czy 112), w tym jeśli występuje którykolwiek z następujących objawów: ciężka senność, zaburzenia zachowania, sztywny kark, utrata koordynacji ruchów, silne bóle głowy, zmiany widzenia, słuchu lub zmysłów czy utrata przytomności. 

Wpływ medycyny naturalnej i ziół na pracę mózgu 


Istnieje wiele produktów medycyny naturalnej, które poprawiają zdolności intelektualne oraz zapobiegają wielu schorzeniom mózgu. warto znać kilka podręcznych ziół którymi można się wspomagać w czasie leczenia z chorób mózgu lub jeszcze lepiej stosować profilaktycznie, aby nie chorować. Prawidłową pracę mózgu wspomagają witaminy z grupy B oraz C i E. Witamina C, czyli kwas askorbinowy, uspokaja, dobrze wpływa na sen i na bystrość umysłu; E jest „strażnikiem mocy mózgu”. Witaminy z grupy B warunkują dobrą pamięć, zapobiegają apatii, depresji. Medycyna naturalna zaleca spożywać żywność naturalną z odpowiednią ilością potrzebnych mikroelementów i witamin. Istnieje także ścisły związek między tym, co jemy i jak myślimy. Kierując się potrzebami konsumpcyjnymi umysłu powinniśmy ograniczyć spożycie wołowiny, wieprzowiny czy baraniny, bogatych w tłuszcz i białko zwierzęce. Mózg potrzebuje białka, a najlepiej samych aminokwasów, ale lepiej czerpać je z ryb, drobiu i skorupiaków lub wprost z odpowiednio skomponowanego posiłku roślinnego, żeby zawierał aminokwasy egzogenne. Produkty wysokobiałkowe, z małą ilością węglowodanów, są siłą napędową dla naszych szarych komórek. Przed intensywną pracą umysłową lepiej najpierw dostarczyć umysłowi białko czy aminokwasy, a dopiero potem węglowodany: najpierw ryba lub warzywa, a później ziemniaki czy słodycze. 

Najsilniej na funkcjonowanie umysłu wpływa środowisko, a potem dieta. Zanieczyszczone powietrze, modyfikowane genetycznie mięso, warzywa i owoce, tłok uliczny i hałas nie są obojętne dla mózgu, a bywają szkodliwe, dlatego unikamy GMO, gdyż nikt nie zna dokładnej skali zniszczeń w mózgu i systemie nerwowym jakiego dokonują produkty GMO (genetycznie modyfikowane). Umysł lubi oddychać świeżym powietrzem, w którym dominują jony ujemne. Dowiedziono, że cząsteczki powietrza o ładunku ujemnym, które występują wokół każdej spadającej kropli wody (szczególnie koło wodospadu lub po burzy), poprawiają nastrój i pobudzają kreatywność. Im wyższy poziom jonów ujemnych wokół, tym niższy w mózgu poziom serotoniny odpowiedzialnej za senność i apatię. Niedobór tlenu prowadzi do zatrzymania procesu przemiany materii. Aby temu zapobiec, Hindusi i Tybetańczycy ćwiczący jogę kilka razy dziennie stają na głowie lub wykonują tak zwaną świecę i ich mózg staje się wówczas silnie ukrwiony oraz należycie dotleniony. Woda jest niezbędna dla mózgu, stąd trzeba pić dobrą zdrową wodę, czystą wodę, źródlaną wodę. Odwodniony mózg wydziela hormon zwaby kortyzolem, który negatywnie wpływa na zdolność mózgu do przechowywania informacji i tworzenia wspomnień. Bardzo ważne jest prawidłowy głęboki oddech, a sztuki oddychania można nauczyć się od dobrych instruktorów jogi, najlepiej laja jogi lub radża jogi. 

Żelazo. Jeśli cierpisz na niedobór żelaza, duże trudności może Ci sprawiać koncentracja i utrzymywanie uwagi, a twoja inteligencja może wydawać się nico przyćmiona. Żelazo pomaga w transporcie tlenu do mózgu, a przy niedoborach tlenu aktywność komórek mózgowych drastycznie spada. Zadbaj o to, aby twoja dieta była bogata w żelazo, bądź zażywaj dobry suplement zawierający żelazo. 

Żeń-szeń jest jednym z głównych produktów ziołolecznictwa. Roślina ta ma dobry wpływ na mózg, pamięć i likwiduje stres. Poza tym żeń-szeń jest bogatym źródłem witamin i minerałów. Według podań ludowych żeń-szeń podnosi ducha, odmładza ciało i umysł i przedłuża życie. Badania naukowe potwierdzają, że roślina wzmacnia i aktywizuje siły fizyczne i psychiczne człowieka – poprawia sprawność intelektualną, ułatwia koncentrację. Jest zalecany np. w otępieniu umysłowym różnego pochodzenia. Czerwony oraz biały korzeń Żeń-szenia (Panax Ginseng) wpływa korzystnie na zdrowie psychiczne, poprawiając krążenie oraz regulując ciśnienie krwi. Ponadto powstrzymuje wzrost komórek rakowych. Przyjmuje się, że jest to wyjątkowo mocny afrodyzjak, pomaga asymilacji witamin w organizmie, stymuluje pracę gruczołu dokrewnego. Chroni przed efektami promieniowania, stabilizuje zawartość cukru we krwi.  

Miłorząb japoński to jedno z najstarszych gatunków drzew na świecie. Liście tej uznanej w ziołolecznictwie rośliny są stosowane głównie w przypadku problemów z pamięcią krótkotrwałą lub związanych z wiekiem. Miłorząb stymuluje krążenie poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych i zmniejsza agregację płytek krwi. To usprawnia dostawę tlenu i składników odżywczych do mózgu i w efekcie poprawia pamięć koncentrację, chroni przed chorobą Alzheimera. Stosuje się miłorząb także w profilaktyce udarów mózgowych. Podobnie zbawienny wpływ na pamięć wykazuje szałwia, choć do końca nie wiadomo jaki jest powód takiego działania szałwii to naukowcy uważają, przyczyną może być zwiększanie przez szałwię poziomu substancji pomocnych w transmisji informacji w mózgu. Pijemy herbatkę szałwiową zwykle 1 lub 2 razy na dobę. 

Soja (ziarno) jest uznawana za roślinę zdrową samą w sobie. Zawiera m.in. fosfolipidy, stanowiące główny składnik komórek. Ze względu na to, soja wchodzi w skład wielu produktów, które wspomagają pracę neuronów, a więc pamięci w ogóle. Bardzo spożywać profilaktycznie ziarno sojowe i pamiętać, że produkty sztuczne jak kotleciki sojowe, nie mają właściwości leczniczych naturalnego ziarna sojowego. 

Gryka jest znana głównie jako zboże spożywcze (jest używana do produkcji kaszy gryczanej, płatków gryczanych czy mąki gryczanej), jej kwiaty są również stosowane w ziołolecznictwie. Jej właściwości antystresowe wynikają z dużej zawartości witaminy B1, magnezu i fosforu. Passiflora jest rośliną pochodzącą z Ameryki Południowej, która do Europy dotarła w XVII wieku. Medycyna naturalna wykorzystuje jej właściwości relaksacyjne i uspokajające, co czyni z passiflory lek nie tylko antystresowy, lecz także nasenny. Głóg to krzew, który rodzi białe kwiaty i czerwone owoce. Zarówno kwiaty, jak i owoce są wykorzystywane w ziołolecznictwie. Dzięki właściwościom uspokajającym, głóg likwiduje stres, nie wywołując przy tym senności, a to znaczy, że herbatka z głogu potrzeba jest wszystkim mającym stresującą prace czy przejścia. 

Lipa, werbena i rumianek - trzy rośliny najczęściej stosowane w ziołolecznictwie wspomagającym system nerwowy, można je dostać w formie pigułek lub naparów. Wszystkie mają uznane działanie, a ich głównym zastosowaniem są problemy ze snem. Stosowany w medycynie od starożytności, korzeń waleriany ma silne działanie uspokajające, dzięki czemu pozwala spokojnie zasnąć. Znana głównie ze swojego działania na układ trawienny, mięta jest także skuteczna w walce z bezsennością. Co ciekawe, jest ona również afrodyzjakiem. 

Na poprawę pamięci doskonale wpływa również melisa oraz świetlik lekarski, który także dobrze wpływa na zmysł wzroku i oczy. Rozmaryn może stymulować pamięć, wzmocnić klarowność umysłu i zmniejszyć psychiczne zmęczenie, powodując tym samym lepsze funkcjonowanie pamięci. Drapacz lekarski (Cnicus benedictus) wzmacnia serce i płuca, poprawia pamięć, dotlenia mózg, polepsza krążenie redukuje zatory i pomaga na wątrobę, woreczek żółciowy oraz krążenie krwi. Myszopłoch (Ruscus aculeatus) poprawia krążenie krwi, w całym systemie krwionośnym, w tym także w mózgu, stosowany m.in. przy leczeniu zawrotów głowy. Podobnie działa kora Jesionu kolczastego (Zanthoxylum clavus herculis), która polepsza krążenie krwi oraz aktywność naczyń limfatycznych. Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) poprawia nastrój i pamięć. Kasztan (Aesculus hippocastanum) poprawia krążenie krwi, chroni przed uszkodzeniami tkanki naczyniowej, poprawia działanie żył i zwiększa ich elastyczność. Usprawnia przepływ krwi, a przez to dotlenienie organów. Owoc papryki (Capsicum) wspiera oczyszczanie całego systemu krwionośnego zapobiega zmęczeniu, bólom głowy, reumatyzmowi. 

Zielona i czarna herbata zapobiega rozpadowi acetylocholiny, kluczowej substancji związanej z pamięcią. Działanie herbaty zielonej jest mocniejsze, a efekt utrzymuje się dłużej, jednak obydwie mają pozytywne działanie. 

Cytryniec chiński, nazywany też schizandrą, zwiększa przepływ krwi w mózgu, mięśniach i wątrobie. Dzięki temu komórki tych narządów są lepiej odżywione i dotlenione. Owoce cytryńca zwiększają zdolności do pracy umysłowej i fizycznej, usuwają zmęczenie, poprawiają też ostrość widzenia w ciemności. 

Gotu kola - wyciąg z jej liści stymuluje mózg oraz centralny układ nerwowy. Jest wykorzystywana również przy leczeniu z choroby alzheimera. Nazywana jest „pożywką dla mózgu”, bowiem ekstrakt z niej wzmacnia regenerację komórek mózgowych i zapobiega procesom starzenia. Posiada właściwości harmonizujące pracę obu półkul mózgowych. 

Korzeń Rdestu wielokwiatowego - Ho Show Wu (Polygonum multiflourm), działa przeciwnowotworowo, zmniejsza poziom cholesterolu i triglicerydów, zwiększa natomiast liczbę czerwony krwinek we krwi, poprawia działanie układu immunologicznego. Żywotnik wschodni (Semen biotae orientalis) to owoc, który poprawia pamięć, uspokaja nerwy, pomaga w wzmaganiach z palpitacjami serca i bezsennością. Podobnie korzeń Tataraku (Acorus calamus), jako symulant energii, niweluje bóle w klatce piersiowej, polepsza krążenie i usprawnia pamięć i zdolności kojarzenia. Widłak (Huperzia serrata) pomaga walczyć z demencją, poprawia funkcje kognitywne zwłaszcza u starszych osób. 

Jasności umysłu przydaje też działanie m.in. Ashwagndha, zioła znanego z tradycyjnej medycyny hinduskiej. Jej korzeń zwiększa energię, wpływa korzystnie na system nerwowy, pozwalając umysłowi na regenerację i poprawę zdolności koncentracji. Ponadto Ashwagandha, działa przeciwko grypie i przeziębieniu, jest uznawana za afrodyzjak, obniża i reguluje cholesterol, co w dłuższej perspektywie pozytywnie wpływa na pamięć.  

Mieszanka ajurwedyjska w leczeniu mózgu 


Skład mieszanki i proporcje:  
Gotu Kola - Hydrocotyle asiatica  (liść) - 4 części; 
Brahmi - Bacopa monnieri - (liść) - 4 części; 
Ashwagandha  (korzeń) - 1 część;
Shankhapushpi (liść) – 1 część;
Gingko Biloba - Miłorząb dwuklapowy  (liść) - 2 części; 
Hibiscus - Karkade (liść) - 2 części. 
Celastrus paniculata  (owoc) - 1 część. 

Zastosowania tradycyjne:  

- regeneracja mózgu i neuronów, choroby psychiczne i nerwowe, 
- zwiększanie inteligencji i funkcji poznawczych, poprawa pamięci, 
- zwiększanie koncentracji umysłu; łagodzenie napięcia psychicznego i stresu, depresji i stanów lękowych. 
Bardzo często stawia na nogi ludzi po wylewach - co sprawdzone jest doświadczalnie przez wieki. Dodaje odwagi, wigoru, werwy do działania i wysiłków - głównie 
dzięki lepszej pracy mózgu i całego układu nerwowego. 

Sposób przyjmowania mieszanki: 

Płaską łyżeczkę od herbaty zmielonych ziół wsyp do szklanki i zalej wrzątkiem (można wlać pół szklanki, bo zioła są gorzkie i łatwiej wtedy wypić).  Pozostaw pod przykryciem na 15 minut. Pić raz dziennie (najlepiej rano)  lub 2 razy dziennie. 

Zapachy, choć nie bezpośrednio, wpływają na stan umysłu, emocje i doznania, mogą zatem służyć doskonaleniu pracy mózgu. Do terapii zapachem można wykorzystywać: olejki roślinne i kwiatowe (o dużej sile działania), ekstrakty (stężenie średnie), kadzidła i świece zapachowe. Doznania zapachowe istotnie wpływają na procesy myślowe, wywołując określone odczucia. Na przykład rumianek i melisa mogą zwalczyć gniew, rozmaryn – roztargnienie, a majeranek – żal. Aby uzyskać pożądany stan umysłu, warto stosować określone aromaty. Dla jasności umysłu miętę, koniczynę, arnikę, kukurydzę. Na precyzję myślenia – miętę, kasztanowiec, niecierpek, nasturcję, awokado. Na koncentrację – goździk, powojnik, rozmaryn, krwawnik, koper. Na uwagę i ożywienie – mlecz, powój, lawendę, krwawnik. Na kreatywność – irysa, bylicę, jeżynę, modrzew. 

Leczenie ziołami i żywnością stanowi podstawę chińskiej medycyny,  tybetańskiej medycyny oraz indyjskiej ajurwedy. Ziołolecznictwo Wschodu ma o wiele silniejsze działanie niż znane w Europie metody wykorzystywania ziół w medycynie. Granica między ziołolecznictwem a dietą w medycynie wschodniej jest płynna. Wpływ leków naturalnych i pokarmów na organizm jest bowiem podobny, różni się tylko siłą oddziaływania. Dlatego uważa się, że właściwie dobrana dieta ma dla naszego zdrowia fundamentalne znaczenie. O ile jednak zdrowy skład posiłków możemy – przy wystarczającej wiedzy – ustalać sami, o tyle leki sprowadzane ze Wschodu należy stosować wyłącznie pod ścisłą kontrolą lekarza ajurwedy czy chińskiej medycyny. 

Cycero pisał: „Kto rozumu nie używa, ten go straci... Starcy zachowują sprawność umysłu, jeśli zachowują swoje zainteresowania”. To o czym wiedzieli już starożytni, potwierdzają badania naukowe. Tylko systematyczne stymulowanie aktywności umysłowej chroni nas przed kłopotami z pamięcią. Obecnie psychoterapeuci w terapiach otępienia stosują tzw. jogging mózgowy. Polega on na ćwiczeniach językowych, np. ćwiczeniach płynności wymowy i łączeniu wyrazów. Muzyka stanowi doskonałe wsparcie dla procesów myślowych i uczenia się. Godne polecenia są utwory Bacha, Corelliego, Haendla, Vivaldiego, chorały gregoriańskie, muzyka harmoniczna, indyjskie ragi oraz własny śpiew płynący z serca. Pobudzaniu mózgu służy również refleksologia czy akupresura, marma-bheszadźja, czyli uciskowy masaż określonych części ciała. Aby usprawnić umysł i zadbać o jego kondycję w starości, warto wykonywać różnorodne zadania umysłowe, ćwicząc pamięć, koncentrację, spostrzegawczość, zdolność logicznego rozumowania oraz orientację w czasie i przestrzeni. Pomocne jest także zgłębianie nowych tematów niezwiązanych z hobby ani problematyką zawodową. 

Medytacja może w znacznym stopniu poprawić twoją koncentrację. Może to być tak proste jak zwykłe skupianie się na oddechu, czy napinanie mięśni a potem rozluźnianie ich. Takie proste pięciominutowe ćwiczenia relaksują i oczyszczają twój umysł, pozostawiając Cię gotowym do wszelkiego typu umysłowych zadań. Najlepiej nauczyć się medytacji od dobrych nauczycieli czy instruktorów laja jogi, gdyż jest to joga najbardziej wyspecjalizowania w praktykach medytacyjnych i uzdrawianiu oraz leczeniu z pomocą procesów medytacyjnych.

LINKI: 


Uzdrawianie - warsztaty i treningi: 

6 komentarzy:

  1. witam,
    gdzie można kupić wszystkie składniki do mieszanki, proszę o informację

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W zielarskim albo internet. Wygoogluj

      Usuń
  2. Opiekowałam się osobą chorą na Parkinsona i wiem, że opieka nad takimi ludźmi nie należy do najprostszych czynności. Właśnie z tego powodu, chorzy są często zostawiani przez bliskich..

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo ciężki temat podjęłaś... Wszystkie te choroby są przerażające i chory wymaga dużej opieki

    OdpowiedzUsuń
  4. Bardzo ciekawy, ale trudny temat. Opieka nad chorymi ludźmi to ciężka sprawa i nie każdy sobie z tym poradzi. Mimo to Twój wpis jest bardzo ciekawy i myślę, że bardzo pomocny dla wielu osób. Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń