GOJNIK - libańska szałwia - malotira

Malotira - gojnik - szałwia libańska - zastosowania lecznicze 

Na świecie istnieje wiele leczniczych roślin, których korzystne właściwości są wykorzystywane od wieków. Jedną z nich jest rosnący wysoko w górach – gojnik (nazwa od gojenia ran), który właściwości podobne jak nasze rodzime ziele mniszka lekarskiego. Gojnik (Sideritis scardica), inaczej szałwia libańska lub herbata górska, występuje naturalnie na terenach górskich powyżej 1000 m n.p.m. daleko od cywilizacji ludzkiej. Ten rzadko spotykany gatunek został doceniony wieki temu za swoje niezwykłe walory smakowe i właściwości lecznicze. Można go spotkać w rejonach Morza Śródziemnego, półwyspu Iberyjskiego, Bałkanów i Turcji, a jego nazwa jest uzależniona od regionu, w jakim rośnie: 

- “herbata górska” (Mountain Tea), - “herbata pasterza” (Shepherd’s Tea) – greccy pasterze robili z niej napary podczas wypasu owiec w wysokich górach, 

- “herbata olimpijska”, “herbata parnasowa” – odzwierciedlają nazwy greckich gór, na których rośnie, 

“malotira” – wywodzi się z włoskiego “mal” (choroba, dolegliwość) i “tirare” (wyciągać, ciągnąć) i oznacza “wyciągająca chorobę”, 

- “bułgaruska viagra” – w związku z legendarnymi właściwościami, jakie mu przypisano, 

- “ironwort” – pochodzi od greckiej nazwy żelaza, został uznany jako środek gojący “rany z broni żelaza” odnoszone w czasie wojen.

Gojnik rosnący na górskiej łące

Gojnik zwany libańską szałwią lub herbatką górską to roślina śródziemnomorska o bardzo długiej tradycji, i co najważniejsze – ma wiele prozdrowotnych właściwości potwierdzonych naukowo. O zielu gojniku wspomina Teofrast z Eresos (około 370-287 p.e.ch.), przyjaciel i uczeń Arystotelesa, filozof przyrody, ojciec botaniki greckiej i prekursor ekologii i geografii roślin w Grecji. Zioło gojnika przez wieki było na wyposażeniu każdej wojennej apteczki, bo wykorzystywano je do opatrywania ran. Mieszkańcy antycznej Grecji wiedzieli, że roślina ta jest w stanie wypędzić chorobę z organizmu, dodając przy tym witalności i energii, co daje jej nieco magicznego uroku. Ta śródziemnomorska roślina występuje na terenie samej Grecji w 12 lokalnych odmianach. Różnią się one między sobą nie tylko wyglądem, smakiem i aromatem, ale również właściwościami (co ma związek z jakością olejku eterycznego). 

Ta niepozornie wyglądająca roślina skrywa szereg prozdrowotnych zalet, podobnie jak mniszek lekarski, nic więc dziwnego, że cieszy się tak wielkim uznaniem w krajach, gdzie występuje. Żelazo, cynk, magnez, potas, sód, flawonoidy, taniny, miedź - te wszystkie składniki mineralne zawiera szałwia libańska czyli gojnik. Napar z szałwii libańskiej można w celach profilaktycznych pić codziennie, bo wpływa pozytywnie na układ immunologiczny - podnosi naturalną odporność, ale też redukuje uczucie zmęczenia czy wyczerpania, szybko regeneruje siły, dodaje energii i podnosi witalność. W medycynie ludowej szałwię libańską stosuje się jednak przede wszystkim na konkretne dolegliwości, bo znana jest ze swoich przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych właściwości. 

Szałwia lekarska - cudowne lecznicze zioło

Szałwia lekarska - Zioło o cudownych właściwościach leczących 

Międzynarodowe Stowarzyszenie Ziołolecznictwa, doceniwszy całe bogactwo zioła zwanego szałwią lekarską,  wybrało ją w 2001 roku „ziołem roku”. W mitologii greckiej była symbolem zdrowia i długowieczności. Legenda głosi, że odkrył ją Asklepios i przez pewien czas za jej pomocą przywracał życie zmarłym, co bardzo irytowało władcę podziemi Hadesa. Poskarżył się on Zeusowi, iż bezczelny lekarz wykrada mu poddanych, Gromowładny ukarał więc Asklepiosa - Mistrza i Bóstwo Uzdrawiania oraz Medycyny, rażąc go piorunem. I tak wiedza o tym, jak stosować szałwię, by pokonać śmierć zaginęła, a mityczny lekarz zabrał ją do grobu, jednak ludzie jakoś nie odzyskali pradawnej receptury. Ludzie szybko odkryli lecznicze właściwości szałwii, a jeszcze wcześniej uczyniły to zwierzęta - zaobserwowano na przykład, że przy rozmaitych dolegliwościach szałwię wyszukują i zjadają nawet lwy. W Egipcie kojarzono szałwię jako święte ziele Bogini Izis, podobnie i wśród druidów celtyckich szałwia znana była zielem Wielkiej Bogini. 

Szałwia lekarska - cudowne ziele przeciwko stu chorobom

Szałwia lekarska (Salvia officinalis L., ang. Sage, ros. Szałwija, hindi: Sefakus, Sefakuss, Sephakus, Salvis) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), bylina. Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego (Albania, Jugosławia, Grecja, Włochy), ale rozprzestrzeniła się gdzieniegdzie również poza tym obszarem. Jest uprawiana w wielu krajach świata. Jej nazwa łacińska wywodzi się od łacińskiego salvus oznaczajacego zdrowie lub od słowa salvo (leczyć, ratować). Dokładniej nazwa salvia pochodzi od łacińskiego słowa „salvare”, co oznacza leczyć, zbawiać, ratować. Szałwia lekarska to półkrzew. Kwitnie od maja do czerwca. Rośnie na słonecznych zboczach i skałach, na glebach bogatych w wapń i w miarę wilgotnych. Odmianą szałwii lekarskiej jest szałwia muszkatołowa, kwitnąca na niebiesko lub czerwono, bardzo popularna w Anglii. 

Theophrastus (Teofrastus) pisał o dwóch różnych szałwiach, jednej dzikiej podkrzaczastej zwanej sphakos (sfakos) oraz o podobnej roślinie uprawnej zwanej elelisphakos. Walafrid Strabo opisał szałwię w poemacie Hortulus i używał jej starej greckiej nazwy 'lelifagus'. W wiekach średnich używano nazwy Sage salvatrix - Mędrzec zbawiciel. W Indii uprawiana najbardziej w stanie Jammu (Dżammu) na północy kraju. W indyjskich językach znana jako Sefakus (Hindi), Salvi tulasi (Malayalam), Dharba (Telugu), Bui tulasi (Bengali), Kammarkas (Marathi), Sathi (Punjabi)... 

Cenne właściwości szałwii były dobrze znane starożytnym medykom, Pliniuszowi Starszemu, Hipokratesowi i Galenowi, a później Awicennie. Dawni Grecy sporządzali lekką "herbatkę grecką" czyli napar szałwiowy. Południe Europy nazywa szałwię "świętym zielem", a herbatkę z szałwii zwie się "herbatą europejską". W starożytności była symbolem zdrowia i długowieczności. Egipcjanie dodawali ją do pokarmów, by zwiększyć liczebność populacji po epidemiach, zatem wskazana jest dla poprawy dzietności. Starożytni Rzymianie uważali ją za świętą, miała strzec ich zdrowia i cnót domowych. Grecy i Rzymianie stosowali ją przeciwko problemom ze wzrokiem, utratą pamięci (demencją) oraz przy ukąszeniach jadowitego węża (żmiji). Jeden ze średniowiecznych przyrodników, Albert Wielki, twierdził nawet, że szałwia może czasem wskrzeszać zmarłych, zatem bywa podawana w czasie agonalnym jako kilka/naście kropel soku czy mocnego naparu do ust, także przeciera się oczy i daje kropelki na nozdrza póki pacjent oddycha. 

Bluszczyk kurdybanek - Cudowne lekarstwo

Bluszczyk kurdybanek - cudowne ziele o magicznych właściwościach

Bluszczyk kurdybanek, bluszczyk ziemny (ang. Ground Ivy) - jest rośliną wieloletnią z rodziny wargowatych Lamiaceae. Bluszczyk kurdybanek jest mrozoodporny, chętnie odwiedzany przez pszczoły. Rozmnaża się przez sadzonki pędowe, które ukorzeniają się bardzo łatwo. Bluszczyk kurdybanek to  roślina, która nie jest szeroko znana, jak chociażby pokrzywa, mniszek czy nagietek, ale okazuje się jednak, że posiada duże właściwości lecznicze. W praktykach ludowych kurdybanek od zawsze jest rośliną o nadzwyczajnych właściwościach i nieomal czarodziejskiej mocy magicznej. Kurdybanek ma moc odpędzania demonów od człowieka. Nawet św. Hildergarda znakomita zielarka i uzdrowicielka, żyjąca w XII wieku wymieniała go w swoich księgach lekarskich. Poleca na wszelkie choroby głowy w postaci musu lub okładów. Święta Hildegarda, zalecała używać bluszczyku między innymi do orzeźwiających kąpieli pomocnych w bólach reumatycznych. Bluszczyk kurdybanek wzmacnia odporność organizmu, zwiększa liczbę leukocytów, wzmacnia serce, reguluje przemianę materii, usuwa z organizmu szkodliwe produkty czyli wspiera procesy odtruwania organizmu.  Zioła te mają charakterystyczny aromat i korzenny, gorzki smak. 

Bluszczyk kurdybanek

Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea L. - dawne nazwy to Herba Hederae terrestris seu Glechomae hederaceae), zwany też zwyczajowo bluszczykiem ziemnym, kurdybankiem, obłożnikiem – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w całej Europie, w umiarkowanych strefach Azji, na Syberii, zadomowiony także w Ameryce Północnej gdzie jest gatunkiem zawleczonym. Pospolity na całym obszarze Polski. Kurdybanek to bylina, geofit, która zakwita w drugim roku życia, kwitnie od kwietnia do czerwca, a zapylana jest przez owady. Nasiona rozsiewane są przez mrówki (myrmekochoria). W środkowej Europie występuje od niżu po regiel dolny, w obszarze o klimacie suboceanicznym. Preferuje gleby zasobne w składniki mineralne, szczególnie azot. Rośnie w zaroślach, przydrożach, na łąkach i skrajach pól. W uprawach rolnych, szczególnie w ogrodach jest pospolitym chwastem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Glechometalia. Bluszczyk kurdybanek to roślina używana w ziołolecznictwie od wieków  do poprawienia apetytu i ułatwienia trawienia. Bluszczyk kurdybanek ma działanie również antybakteryjne i przyśpieszające regenerację skóry, oczyszcza organizm i poprawia metabolizm. 

Kurdybanek, czyli kumdran, kondratek, kudroń, bluszczak, obłożnik i kocimorda – w każdym regionie Polski nazywany bywa inaczej. Mimo, że jego pełna nazwa brzmi bluszczyk kurdybanek, to zwyczajowo przyjął się po prostu jako kurdybanek. Jest najstarszym udokumentowanym polskim zielem, a odkryto go podczas wykopalisk w Biskupinie. Jeszcze zanim na polskich ziemiach pojawiła się bazylia i tymianek, to właśnie on był niegdyś główną przyprawą stosowaną do zup, sosów i mięs. Do dziś ma mnóstwo kulinarnych zastosowań i zaskakuje nawet najbardziej doświadczonych kucharzy! Najłatwiejszym i najszybszym sposobem podania kurdybanku jest oczywiście napar w postaci pysznej herbatki. Wystarczy łyżeczkę ziela zalać wrzątkiem i odstawić na 12-24 minut. Tak przygotowana herbata ma jasny, delikatny kolor i wspaniały aromat. Doskonale smakuje z domowym syropem z mniszka lekarskiego! 

Kokos - lecznicze zastosowania

Kokos - Ajurwedyjskie drzewo życia 

W Indii kokosy używa się w rytuałach inwokujących zdrowie i pomyślność, oczywiście zjadając ich owoce jako rodzaj komunii. Na Filipinach palmę kokosową nazywa się "drzewem życia", w języku malajskim znana jest jako "pokok seribu guna", czyli "drzewo tysiąca zastosowań", a mieszkańcy wysp Pacyfiku uważają jej owoc za lekarstwo na wszelkie choroby. U nas palmy kokosowe nie rosną, jednak możemy do woli czerpać korzyści ze wspaniałego owocu, gdyż jest to doskonałe źródło witamin, tłuszczu, który sprzyja odchudzaniu i soku, który stosowano nawet jako płyn do transfuzji. Zanim kupisz kokos, potrząśnij nim. Gdy jego zawartość chlupocze, oznacza to, że orzech jest świeży. Kokos kosztuje niewiele i łatwo jest go dostać. Nie zwlekaj zatem, tylko jeszcze dziś kup orzech kokosowy. Kokos ma wiele zastosowań w kuchni, kosmetyce i lecznictwie. Składniki zawarte w owocu kokosa opóźniają procesy starzenia się skóry, a przez to pomagają utrzymać młody wygląd i pełnię sił witalnych! Dlatego kokos powszechnie stosowany jest w kosmetyce, głównie do produkcji kremów i specyfików do pielęgnacji twarzy. 

Palmy kokosowe

Kokos jest źródłem wielu witamin, minerałów, błonnika i jest bardzo pożywny, a także leczniczy. Spożywanie go jest bardzo korzystne dla zdrowia, a produkty z kokosu są tradycyjnymi skutecznymi lekami w naturoterapii. Sam olej kokosowy posiada o wiele większe właściwości lecznicze niż jakikolwiek inny tłuszcz spożywczy. W Azji jest też stosowany w medycynie tradycyjnej, w Indii, Tybecie, Chinach czy Mongolii. Palma kokosowa jest nazywana tam "drzewem życia", a naukowcy odkryli sekret leczniczego działania kokosu. Różnica polega na tym, że molekuły kokosowego tłuszczu maja inną budowę niż pozostałych tłuszczów. Na całym świecie kokos używany jest w leczeniu różnych schorzeń: wrzody, astma, łysienie, zapalenie oskrzeli, kontuzje, oparzenia, przeziębienia, zaparcia, kaszel, kamienie nerkowe i wiele innych. Olej kokosowy  ze względu na budowę swoich molekuł nie ma negatywnego wpływu na cholesterol i pomaga w ochronie przeciw chorobom serca, co daje mu unikatową pozycję wśród tłuszczów, jest ich na świecie niewiele o takim działaniu. Obniża ryzyko miażdżycy tętnic i chorób serca. Dowiedziono naukowo, że kokos w różnej postaci jest źródłem wielu korzyści dla zdrowia. Badania na ten temat są publikowane w czasopismach medycznych. 

Kokos pochodzi z rodziny palm. Nazwa Kokos wywodzi się z języka hiszpańskiego coco - oznacza duch, widmo. Spowodowane jest to prawdopodobnie trzema wgłębieniami w orzechu. Kokos to sekret zdrowia i młodości. Nie ma pewności skąd dokładnie pochodzi palma kokosowa, przypuszcza się jedynie że pochodzi z Polinezji lub południowo-wschodniej Azji. Orzech kokosowy nie traci nawet po wielu tysiącach kilometrów, zdolności do kiełkowania, dlatego rozprzestrzenił się w wielu tropikalnych rejonach. Wysokość jaką osiąga to maksymalnie 30 metrów, a liście mają długość maksymalnie 6 m. Kwiatostan w największej części składa się z kwiatów męskich i niewielkiej ilości kwiatów żeńskich. Owoce dojrzewają przez 12-15 miesięcy. Ze strony botanicznej, kokos jest pestkowcem. Orzech kokosowy jest kształtu okrągłego lub jajowatego, i ważyć może do 8 kg. W sanskrycie kalpa vrksha - drzewo palmy kokosowej, oznacza w języku polskim ''drzewo dostarczające wszystkiego, co potrzebne do życia''. W innych językach np. malajskim oznacza ''drzewo tysiąca zastosowań''. Mieszkańcy wysp Pacyfiku mówią o owocu palmy kokosowej jako - „lekarstwo na wszelkie choroby”.