Szamanizm, filozofia i duchowość mieszkańców Ruykyu oraz Okinawy
Szamanizm, religia, duchowość i filozofia życiowa mieszkańców Wysp Ryukyu w tym Okinawy to środowisko w którym kształtowała się sztuka, którą współcześnie znamy jako Karate Do. Wierzenia i zwyczaje oraz filozoficzno-duchowe ideały mieszkańców Wysp Ryukyu są pewną mieszanką tradycyjnego silnego kultu przodków, animistycznych wierzeń w pozagrobowe życie dusz i duchów, wiary w istnienie bóstw oraz duchów świata niewidzialnego. Na wierzenia, religijność i duchowość mieszkańców Wysp Ryukyu wpłynęły wielkie systemy filozoficzno-religijne jak rodzimy szamanizm, konfucjanizm, taoizm, shintoizm oraz buddyzm. Jednym ze starożytnych wierzeń czy zasad jest onarigami (おなり神) czyli duchowe zwierzchnictwo kobiety pochodzącej od Amamikyu wyrażane w misteryjnym kapłaństwie kobiet (kapłanka zwana jest noro), a jej aktywność znana jest jako yuta czyli bycie medium ze światem przodków, duchów i bóstw. Jedną ze zdrowych zasad jest nieprzejadanie się, odchodzenie od stołu gdy żołądek wypoełniony jest jedzeniem w zaledwie 80 procentach. Dieta tradycyjna szamanów, stosowana także w okinawskim Karate Do, opiera się na spożywaniu posiłków z ryżem i warzywami, a także piciu zielonej herbaty. W zdrowym odżywianiu dominują produkty pochodzenia roślinnego, których jest około 4/5 czyli 80 procent przy jednoczesnej dużej różnorodności produktów w liczbie ponad 200 rozmaitych roślin do zjedzenia.
 |
| Ishiganto |
Odżywianie mieszkańców Okinawy to połączenie kuchni japońskiej, chińskiej i tajwańskiej, a jej elelmnty na zachodzie kojarzy się z makrobiotyką. Podstawę stanowią soja, pełny ryż, słodkie ziemniaki, owoce, warzywa. Najpopularniejszą potrawą na Okinawie jest champuru – mieszanka tofu, sezonowych warzyw i gorzkiego melona (goya). Jednak największym atutem tej diety jest jej różnorodność. W kuchni na Okinawie wykorzystuje się średnio około 200 produktów, z których 35 je się regularnie, a aż 18 niemal każdego dnia. Specyfiką odżywiania mieszkańców Okinawy jest to, że zawiera niezwykle dużo flawonoidów, a to najsilniejsze ze znanych przeciwutleniaczy. Chronią przed atakiem wolnych rodników i dlatego potrafią pomóc na dłużej zachować młodość. Specjaliści od żywienia zalecają, aby produkty bogate we flawonoidy pojawiały się w naszej diecie, tak jak u mieszkańców Okinawy, przynajmniej trzy razy w ciągu dnia. Niezmiernie dużo tych cennych związków zawiera zielona herbata. Bogate w falwonoidy są również soja, czerwone winogrona, kakao, nasiona lnu, aronia, żurawiny, jagody, maliny, czarne porzeczki, jeżyny, truskawki i owoce cytrusowe. Okinawska recepta na zdrowie pozwala jeść mięso ssaków czy drobiu, ale nie występuje ono w jadłospisie częściej niż raz w tygodniu. Zamiast mięsa takiego jak wieprzwina jada się ryby, szczególnie ryby o ciemnym mięsie jak tuńczyk i makrela. Studia nad okinawskimi stulatkami pokazały, że w ich diecie rzadko pojawiają się słodycze i mocne trunki (wino, alkohol). W jadłospisie powinien się znaleźć na stałe słodki ziemniak, który zawiera wiele antyoksydantów. Okinawa jest znana z długowieczności jej mieszkańców i największej ilości stulatków w populacji.
Okinawa ma odrębne wierzenia bliskie animizmowi i szamanizmowi. Ryukiuańskie tradycje szamańskie i systemy duchowości mają charakter matriarchalny, gdzie kobiety pełnią najważniejsze funkcje. Za czasów królestwa religia była zinstytucjonalizowana, a kapłanki noro wciągnięte w administrację państwa. Najwyższą kapłanką była kikoe ōgimi – zazwyczaj siostra lub żona króla. Według tradycyjnych wierzeń kobiety posiadają moc ochronną dla mężczyzn. Na Okinawie popularny jest szamanizm podobny do hawajskiej Huny. Szamanki yuta pełnią ważną funkcję w społeczeństwie, pomagając ludziom uporządkować swe relacje z duchami przodków. Buddyzm i sintoizm (shinto) nie zapuścił głębokich korzeni w społeczeństwie Okinawy i stąd brak tutaj licznych świątyń buddyjskich i sintoistycznych chramów jakie występują w Japonii. Okinawa jest znana z pięknych pieśni ludowych oraz instrumentu sanshin na którym chętnie grają tamtejsi adepci sztuk walki, w tym karate. Sanshin trafił na Okinawę z Chin w XIV wieku i wywodzi się od chińskiego sanxian. Z Okinawy trafił później do Japonii dając początek samisenowi. Różnica między sanshinem a samisenem jest taka, że sanshin jest obciągnięty skórą węża, a samisen skórą kota.
Najstarsza kobieta w rodzinie odpowiedzialna jest za utrzymanie buchidan (bućidan) - domowego ołtarza poświęconego przodkom rodu, hinukan - najważniejszego bóstwa domowego będącego sercem domostwa i rodziny oraz furugan - obmywanie bóstwa w uroczystej ceremonii. Najważniejszymi przodkami riukiuańczyków są Utin - Niebo, Ojciec, Jiichi (Dźi-ići) - Ziemia, Matka, oraz Ryuuguu - Morze, Ocean - miejsce z którego wszyscy pochodzimy. Istnieje wiele Kami - bóstw trwających przez wieki od najdalszej starożytności, podobnie jak hawajskie Awaiki. Sfery istnienia zwane są Usachi-yu - Starożytny Wiek, Wieczność, w której żyją bóstwa i wielkie dusze ludzi, oraz Nakaga-yu - Średni Wiek w którym żyją dusze trwające już przez 25 generacji, pokoleń czy wcieleń, ale nie należą jeszcze do świata Kami, bóstw. Przodkowie należą do kategorii futuchi (futuki) - kolektywnej świadomości duchów. Przodkowie z ostatnich 25-ciu pokoleń należą do sfery Ima-ga-yuu czyli Współczesnego Wieku, duchów przodków którzy przychodzą do rodzinnego grobowca zwanego haka. Istnieje bóstwo ognia zamieszkujące w kuchni oraz bóstwo wody i kąpieli zamieszkujące domową łazienkę.
Społecznościowy kult szamański obejmuje szczególnie lokalne bóstwa wody i morza oraz bóstwa gór, szczytów gór - podobnie jak ma to miejsce w duchowych tradycjach shintoistycznej oraz taoistycznej. Najświętszym miejscem (utaki) dla mieszkańców Królestwa Ryukyu jest Sefa-utaki, miejsce w którym zstąpiła Bogini Amamikyu, założycielka Wysp Ryukyu. Popularna sztuka to także neutralizowanie wpływów złych duchów oraz usuwanie złych duchów z osób i miejsc czyli szamańskie egzorcyzmy. Duchy zwane yosei mogą być także sztucznymi wytworami, a gdy mają postać małego chłopca z czerwonymi włosami nazywane są kijimunaa lub bunagaya - stworzeniami magicznymi, magicznymi chłopcami. Magicznie stworzone duchy żyją często w koronach drzew gajumaru czyli na drzewach banyan. Inny rodzaj sztucznie poprzez zabiegi magiczne stworzonych duchów to shisa - skrzyżowanie lwa z psem. Z magicznych istot znane są smoki wodne, wyrażające potęgę morza i oceanu, mieszkające w królestwie podwodnym, a posiadające, jak smok Irosetsuden, nieomal boską moc. Smocze duchy podobne są do znanych z chińskiej mitologii taoistycznej oraz do smoków z centralnej i wschodniej Azji. Jeśli stają się częścią mistyczną sztuk takich jak karate czy systemów uzdrawiania, ich gatunki mogą nie występować w innych rejonach świata, stąd bardzo unikalne doświadczenia mistyczne z obrzeża Pacyfiku.
 |
| Domowy ołtarzyk szamański dla przodków na RyuKyu |
Mabui - Duch, Dusza, Jaźń
Mabui, dosłownie Duch to główna idea szamanizmu i duchowości Wysp Ryukyu. Mabui to esencja czy istota Jaźni, zarówno w znaczeniu Duszy jak i w znaczeniu Energii Życia - jak Mana czy Akua u Hawajskich Kahunów. Mabui jest nieśmiertelną istotą Jaźni, Mabui jest wiecznie trwającą Energią Życia, samym Życiem w swej istocie. Mabui jest pewną szczególną cechą, osobniczym charakterem, indywidualnością pozwalającą się duszom odróżniać od siebie. Mabui po śmierci ciała wędruje, może się wcielać, a także opanowywać cudze ciała lub włóczyć po różnych miejscach, przebywać w jakiejś okolicy. Mabui-wakashi to rytualna ceremonia oddzielenia dusz jakie do kogoś przylgnęły powodując tak zwane opętanie czy owładnięcie człowieka żyjącego przez człowieka zmarłego. Mabui, podobnie jak hawajska Mana znana z praktyki Huny, przekazywana jest poprzez bezpośredni kontakt. Mabui może być także przekazywana poprzez kontakt z przedmiotami z którymi była związana jakaś osoba, w tym osoba zmarła. Przykładowo wnuczka dziedzicząc i nosząc pierścionek czy obrączkę swojej babci - może zostać przeniknięta przez Mabui swojej babci - dziedziczyć częściowo lub całkowicie cechy charakteru, talenty i skłonności swojej babci, a także może zostać opętana, jeśli babcia jest duchem negatywnym. Mabui dziecka jest znacznie słabiej związana z ciałem i używanymi przedmiotami niźli Mabui osoby starej, która długo żyła na Ziemi. Broń którą ćwiczyli i walczyli nasi przodkowie oraz mistrzowie - dziedziczymy razem z ich Mabui - energią, a często z magicznymi duchami wspierającymi naszych przodków. I trzeba to bardzo szanować dziedzicząc takie amulety w sztukach walki po naszych mistrzach czy przodkach, szczególnie po ich śmierci, przez przynajmniej 25 pokoleń.
Osoba z silnym Mabui jest spokojna i opanowana w sytuacjach stresowych, szybko i sprawnie wypełnia powierzone jej zadania, z wielkim szacunkiem odnosi się do nauczycieli i mistrzów od których pobierała nauki. Kiedy człowiek dorasta na Okinawie, małej i gęsto zaludnionej wyspie, nie może być sam, gdyż ciągle otoczony jest rodziną, krewnymi i ich znajomymi, a także rozlicznymi duchami natury i duszami zmarłych krewnych, których traktuje się prawie jak żywych zasięgając ich porady z pomocą rodzinnych kapłanek szamanek. Jest się także zaangażowanym w wojnę z siłami zła, z ciemnymi duchami, które wedle szamańskiego rozeznania co jakiś czas ponawiają swoje ataki i próby wtargnięcia na wyspę lub do domostwa. Najciekawsze, że ma to wszystko nie tylko mistyczny czy duchowy sens, ale także ma sens materialny, naukowy. Przodkowie rodzin oraz duchy przyrody to centralny punkt tradycyjnej duchowości, mistyki i religijności mieszkańców szamańskiego archipelagu Ryukyu oraz samej Okinawy. Dla mieszkańców Okinawy, zdolności nadprzyrodzone, zdolności postrzegania nadzmysłowego, są tak samo racjonalne i ważne jak naukowe badania i logiczne rozumienie zjawisk na tym świecie.
Wiele zwyczajów ma głęboko duchowe i mistyczne odniesienia, jak chociażby zwyczaj mówienie "Kusuke", zaraz gdy się ziewnie, gdyż mieszkańcy Okinawy podobnie jak wielu innych regionów świata uważają, że w czasie ziewania dusza ulatuje przez usta i trzeba zapobiegać jej przechwyceniu przez złe duchy. Aby nie być jako dusza czy życiowa energia zjedzonym przez złego ducha mówimy szybko Kusuke, co dosłownie w języku okinawiańskim oznacza "Zjedz Gówno!" Tyle zły duch dostaje zatem jako nasz rozkaz, gdyby nieopatrznie zechciał pożreć nasze Mabui czyli duszę, życie, życiową energię, ale także naszą mądrość czy majątek.
Mabui-utushi to utracenie Mabui czyli opuszczenia ciała przez duszę, co powoduje rozliczne fizyczne i psychiczne objawy tak zwanej utraty duszy, utraty energii życiowej. Dzieci w czasie silnych konfliktów z rodzicami często tracą duszę, gubią Mabui częściowo lub całkowicie - dlatego rolą władzy rodzicielskiej jest łagodzenie konfliktów z własnymi dziećmi. Rolą szamanów jest przywołanie Mabui tak, aby powróciło do ciała, co oznacza fizyczne i psychiczne uzdrowienie dziecka. Najczęściej wykonywanymi rytuałami są Mabui-Gumi dla osób które zgubiły czy utraciły duszę oraz Uchatou-Mintou dla odwrócenia skutków utraty duszy lub dla odsunięcia od siebie możliwości utraty duszy. Praktyki gromadzenia oraz odzyskiwania energii życiowej, scalenia duszy i wzmocnienia duszy są dobrze znane w tradycjach shintoistycznej i taoistycznej oraz w rodzimowierczych odmianach szamanizmu (także w japońskim Usui Reiki). Mabui opuszcza ciało częściowo lub całkowicie w czasie wstrząsających, bardzo traumatycznych wydarzeń, wypadków, życiowych tragedii, ciężkich chorób, śmierci bliskich, widzianych czy przeżytych katastrof i podobnych zdarzeń. Ludzie pozbawieni duszy, osoby które utraciły Mabui - tracą często chęci do życia, żyją jak w transie lub filmie, w ogromnych dystansie do rzeczywistości, jak za szklaną szybą. Z powodu utraty części lub całości Mabui osoby są w stanie szoku, bez siły do życia, bezemocjonalne, bezduszne, puste w środku, w stanie beznadziejności, w poczuciu bezsensu życia. Wiele postaci psychoz lękowych, stanów lękowych oraz stanów depresyjnych lub lękowo-depresyjnych - to skutek utraty części Mabui lub całkowitego opuszczenia ciała przez Mabui.
Ubogie relacje międzyludzkie oraz ubogie relacje ze światem duchów, urojenia niematerialnych mocy które jednak są niemierzalne - mogą być skutkiem utraty duszy, utraty Mabui. Dawni mistrzowie sztuk walki zwracali uwagę na to, czy ich uczniowie mają scaloną duszę, czy ich Mabui jest silnie obecne w ciele, a także szkolili uczniów aby byli psychicznie odporni i niepodatni na utratę Mabui, gdyż utrata Mabui bardzo osłabia zdolność bojową Wojownika (a tym bardziej szamana czy uzdrowiciela). Wobec osób zagrożonych utratą Mabui natychmiast rozpoczyna się szamańskie śpiewanie czy recytowanie: "Mabuya, mabuya, utikuyou" lub tylko "Mabuya, mabuya". Kiedy pojawiają się sytuacje zagrożenia utratą Mabui lub podejrzenie, że część mabui została zagubiona, osoba próbuje ją odzyskać przebywając w dobrze znanych i ulubionych miejscach, w tym siedząc w ulubionym fotelu, na łóżku na którym sypia od lat, przebywając w swoim ogrodzie, ubierając się w ulubioną odzież, wykonując ulubione zajęcia, przebywajać z dobrze znanymi ludźmi. Niestety, pacjenci po wypadkach, przebywający w szpitalach, są ubierani w obcą odzież, śpią w obcym łóżku, nie mają swoich ulubionych rzeczy ani zajęć, są trzymani wśród zupełnie obcych osób - co sprzyja lub nawet powoduje utratę Mabui. Najstarsza kobieta z rodziny powinna wykonywać ceremonie przywołania Mabui z powrotem do ciała w miejscu czy miejscach gdzie najprawdopodobniej nastąpiła utrata Mabui. Najpierw jednak przywołuje się przodków i domowe bóstwa rodziny aby pomogły w sprowadzeniu z powrotem Mabui danej osoby.
Człowiek po jakimś dramatycznym wydarzeniu, jak przykładowo, po wypadku samochodowym, traci jakąś część swojej Mabui czyli duszy i powinien wrócić jak najszybciej na to miejsce, aby zabrać wszelkie drobinki swojej duszy. Rytualnie mówi się przy tym prostą modlitwę: “Mabuya mabuya muduimisori!” czyli "Proszę, niech moja dusza wraca do mnie!". Zasada ta dotyczy wszelkich miejsc w których spotkało nas coś nieprzyjemnie tragicznego, przerażającego czy szokującego.
Kiedy umiera czy ginie kot, należy jego ciało powiesić aby złe duchy nie mogły powracać na Ziemię poprzez ciało zmarłego kota. Kot na Okinawie jest uważany za posłańca świata podziemnego podobnie jak w innych kulturach, w tym w Egipcie czy Grecji. Mieszkańcy Okinawy i innych Wysp Ryukyu, kiedy zobaczą zdechłego kota wieszają jego ciało aby złe duchy uwięzione w świecie podziemnym nie mogły poprzez martwego kota przeniknąć do świata ludzi.
Kiedy ludzie budują domostwo zapraszają bóstwa będące strażnikami stron świata zwane Yushin. Bóstwo północy, Ninupha, ochrania przed złą energią. Bóstwo południa, Umanupha, podtrzymuje zdrowie i rodzinę. Bóstwo wschodu, Unupha, przynosi wieści ze świata niebiańskich bóstw, z niebios. Bóstwo zachodu, Thuinupha, przynosi domowi dobrobyt. Na Okinawie i w wielu innych częściach Azji istnieje także zwyczaj pisania egzorcyzmu przeciwko złym duchom na drogach, szczególnie na skrzyżowaniach dróg. Trzy ideogramy wyryte lub wymalowane na kamieniu 石敢當 oznaczają Ishigantō, po chińsku “Shi-Gan-Dang” lub “Taishan shi-gan-dang” czyli usunięcie złego ducha, egzorcyzm, zakaz wchodzenia złego ducha na skrzyżowanie. Warto sprawdzić działanie magicznej kamiennej tabliczki z egzorcystycznym napisem i ustawiać takie chociażby w miejscach, gdzie często zdarzają się wypadki drogowe. Tabliczki z zakazem wstępu dla demonów Majimun (Madźimun), które nie umieją skręcać, tylko jadą prosto stawia się także na końcu skrzyżowań typu "T", tak aby demon nie wnikał do domostwa naprzeciko kończącej się ulicy. Ishiganto oznacza skałę lub osobę, która niszczy wszelkie zło, odpiera ataki sił zła. Magiczny znak Ishiganto (Shi-Gan-Dang) chroni nie tylko przed wypadkami drogowymi ale także przed demoniczną wichurą, powodzią oraz przed kataklizmami i katastrofami, a jego sporządzanie i stosowanie jest także częścią nauki chińskiego taoistycznego Feng Shui.
Kiminchu - szamani są prawdziwie dobrymi ludźmi
Kaminchu (Kaminću) lub kamigutsu, 神人, かみんちゅ, "dobrzy ludzie", "boscy ludzie" to osoby na Wyspach Ryukyu, w tym na Okinawie, które specjalizują się w praktykach duchowych, magiczno-religijnych, odpowiednik szamanów, kahunów i magów w innych kulturach. Kaminchu manifestuje duchowe moce i zdolności związane z bóstwami Kami, moce duchowe zwane seji (sedźi, sedzi). Kaminchu, szamani riukiuańscy służą jako media z zaświatami, wykonują tradycyjne rytuały ofiarne (magiczne), potrafią wykonywać bardzo wpływowe i skuteczne modlitwy, działają jako uzdrowiciele lub strażnicy odmieniający los na lepszy, przepowiadacze przyszłości i jasnowidze, a także bywają źródłami głębokiej medytacji jaka zdarza się w ich obecności lub z ich inicjatywy. W języku używanym na Okinawie, shiji (śidźi, sidzi, sanksr. siddhi) oznacza pogłębioną zdolność odczuwania i przeczuwania, zdolność komunikowania i zdolność kierowania Mocą antycznych, strożytnych bóstw niebiańskich (aniołów). Kobiety-szamanki, podobnie jak w Korei i dawnej Japonii, pełnią główną rolę w szamańskich rytuałach spotykanych na Okinawie i Wyspach Ryukyu. Kaminchu posiada bardzo wysoką, nieomal arystokratyczną pozycję społeczną, której nie zniosla ani japońska ani amerykańska okupacja. Noro lub Nuuru to najstarsze i najbardziej doświadczone szamanki kapłanki, które mają także zdolność zjednywania magicznej boskiej siły najpotężniejszych bóstw (kami) oraz wyrażania ich woli.
 |
| Wyspy Riukiu - Archipelag RyuKyu - Okinawa |
Kobiety wybrane jako Kaminchu otrzymują specjalne poświęcające inicjacje zwane Izaiho, które przeprowadzane są raz na dwanaście lat, jeśli są odpowiednie do tej roli kandydatki. Wybierany jest czas najbardziej odpowiedni dla wyświęcenia nowych szamanek (okinawskich Kahunek), z pomocą metod astrologicznych, a każda kobieta w wieku od 31 do 70 roku życia może mieć szansę na rolę Kaminchu w społeczności. W niektórych regionach Wysp Riukiu tradycje szamańskie osłabły wskutek amerykańskiej okupacji i nachalnej ateizacji po II wojnie światowej. Noro w danej okolicy jest kimś w rodzaju kapłanki-królowej lokalnej społeczności, podobnie jak to było z szamańskimi wyroczniami dawnej Grecji, Hawajów, Polinezji, wśród Celtów czy wśród Słowian. Chińskie kroniki Północnego Wei opisują duchowy, społeczny i polityczny wpływ Noro w podobny sposób jak Juliusz Cesar opisuje wpływy kapłanek Druidów. Współcześnie, Noro są bardziej kapłankami niźli królowymi, czesto posiadają jednak silne rodzinne koneksje i wpływy. Silne połączenie szamanek Noro z władzą polityczną trwało praktycznie aż do końca XIX wieku. Współcześnie Noro widoczne są publicznie na samej Okinawie podczas wielu świąt religijno-duchowych, chociażby w czasie święta Shioya w wiosce Ogimi czy w Iheya podczas lipcowego święta Ungami/Unjami.
Najczęściej spotykanym rodzajem kapłana szamana jest Yuta, osoba pracująca personalnie z pacjentem czy rodziną, wsłuchująca się w głosy duchów ostrzegających i osób zmarłych, rodaj tradycyjnego medium pomiędzy światem żywych, a światem zmarłych. Yuta to rodzaj kapłaństwa szamańskiego także mocno sfeminizowany, gdyż około 95 procent Yuta to kobiety. Yuta zwykle doznają powołania we wczesnej młodości, a kto wezwania do bycia Yuta - pośrednikiem czy pośredniczką w kontaktach pomiędzy duchami żyjącymi w ciele jako ludzie, a duchami bezcielesnymi osób zmarłych zignoruje zwykle doświadcza pewnych szczególnych dolegliwości i rodzaju pecha życiowego, po którym poznać, że mamy do czynienia z osobą, która zignorowała wezwanie przodków z zaświatów. Yuta często wspominają, że nie mogą komunikować się z duchami, które osiągnęły poziom Kami (Bóstwa) czy Buddy (Oświecenie), gdyż te są w innej sferze niż krainy świata zmarłych dusz ludzkich. Dla kontaktów z zaświatami, z duszami zmarłych, za najlepsze uważane są dni tygrysa oraz dni bawołu wedle kalendarza chińskiej astrologii. Każdy dzień w roku ma przypisanie do jednego ze zwierząt, podobnie jak kolejne lata kalendarzowe oraz miesiące. Mistrzowie tradycyjnego Karate Do z Okinawy zawsze radzili się i radzą się swoich kapłanek-szamanek czy przyjąć jakiegoś ucznia na naukę w swojej szkole walki, w swoim Dojo (Dodźo, Dodzio). Odrzuceni nie powinni płakać, zapewne się zwyczajnie nie nadawali albo mieli złe intencje w postaci zbytniej modyfikacji stylu lub złe skłonności do porzucenia czy oczerniania Mistrza. Należy poczytywać to za zaszczyt, że rodzina danego Mistrza, duchy jego przodków i bóstwa wyraziły zgodę na to, aby nas uczyć sztuki Karate. Niestety, na zachodzie, w Ameryce i Europie, tradycja ta nie jest już przestrzegana, co grozi sztuce Karate wypaczeniem lub nawet upadkiem.
Większość świąt na Okinawie celebrowanych jest wedle kalendarza księżycowego, w harmonii z fazami Księżyca i rachubą lat. Nirai Kanai to miejsce pochodzenia wszelkiego życia, mistyczne miejsce na Wschodzie z którego przychodzą wszystkie dusze. Hołd ku temu miejscu składany jest twarzą w kierunku wschodnim. Miejsce to znajduje się na legendarnej wyspie Kudaka. Bóstwa (anioły) z Nirai Kanai wiele razy pojawiały się na Wyspach Ryukyu przynosząc wiedzę oraz rozmaite wynalazki, narzędzia i użyteczną wiedzę. Całkiem możliwe, że owa mityczna wyspa to miejsce pochodzenia ludu riukiuańskiego, ślady dawnej migracji z jakiejś z wysp Oceanu Spokojnego. Nirai Kanai określane jest jako Irosetsuden, podwodne królestwo Smoka - Króla Mórz i Oceanów (Ryuuguu), co może wskazywać, na mityczną wyspę lub dawny kontynent, który został pochłonięty przez wody oceanu.
Paantu Matsuri odbywa się na wyspie Miyako na Okinawie. Festiwal wywodzi się z rytualnych egzorcyzmów przeprowadzanych przez lokalne kapłanki. Nazwa pochodzi od Paantu – bóstwa lub ducha z pierwotnej mistyczno-szamańskiej religii Okinawy. Istnieje podejrzenie, że Paantu Matsuri jest obrzędem mającym swoje początki w Papui Nowej Gwinei, ze względu na noszone podczas rytuału maski. Wyróżnić można kilka wersji tego zwyczaju, każda odbywa się w innym terminie, w innej części wyspy. Jedna z wersji celebracji jest świętem radości i szczęścia. Trzech mężczyzn pokrytych błotem oraz liśćmi palmowymi, noszących maski, uosabia Paantu. Biegają oni po miasteczku i, aby zapewnić ludziom szczęście, starają się ubrudzić ich błotem. Druga wersja zakłada, iż Paantu jest wcieleniem zła i należy go wypędzić z okolicy. Kapłanki pokryte błotem i ubrane w liście palmowe przy pomocy gałęzi kamforowych i okrzyków wyganiają demony z miasta.
Ikigai - cel życiowy jako filar długowieczności
Ikigai jest jednym z filarów długiego i zdrowego życia. Ikigai oznacza „swój cel”, cel życiowy. Emerytura jest pojęciem obcym w Okinawie. Zdaniem mieszkańców tej wyspy, należy uczynić swoje życie pełnowartościowym, bez względu na to, ile mamy lat. Możesz pomagać innym i dalej szukać sobie kolejnych misji do wykonania. Ikigai to cel i sens życia, to powód, dla którego wstajesz co rano, działasz i chce Ci się żyć. Ikigai oznacza, że wiesz jak zwiększyć własna energię. Wiesz jak oczyścić się z toksycznych myśli. Wiesz, jak pozbyć się niechcianych wzorców i przekonań. Ikigai to mniej strachu i lęku w sobie. Ikigai to wdzięczność, wiara w możliwości, słuchanie serca, szacunek do ciała. Ikigai to odzyskanie siebie dla siebie i dla społeczeństwa. Duchowość i mistyka, a nie jedynie formalna religia, jest ważnym elementem życia ludzi na Okinawie. Są tam przeprowadzane różne poranne rytuały i istnieją liczne grupy medytacyjne. Okinawianie nie uciekają od muzyki i tańca, ponieważ wierzą, że to ożywia ich duszę. Tubylcy grają na charakterystycznych dla Okinawy instrumentach, np. na tradycyjnym banjo (bandźo). Kobiety w Okinawie są albo Noro (kapłanki rytualistki) albo Yuta (szamanki media).
W przeciwieństwie do myślenia, które jest widoczne na Zachodzie, gdzie na każdą dolegliwość jest jakaś pigułka, mieszkańcy Okinawy łączą ze sobą naukowe i szamańskie aspekty, aby poprawić ogólny stan swojego zdrowia i kondycję. Okinawianie prowadzą szamańskie praktyki lecznicze związane z ideą Mabui, wierzą w potęgę duchowości, ale stosują też niektóre przydatne naukowe metody zachodnie. Głęboko wierzą w witalność i zdrowie ludzi w swoich wioskach. Szczególnie starsze kobiety odgrywają aktywną rolę przywódców religijnych i duchowych szamanek w wioskach. Starożytne zioła, takie jak te stosowane w ajurwedzie i tradycyjnej medycynie chińskiej czy japońskiej, są używane w życiu codziennym. Szczególnie popularnym z ziół jest kurkuma, którą spożywa się w dużych ilościach (w większości w herbacie). Posiada ona liczne wartości prozdrowotne, w tym przeciwutleniające i odtruwające naszą wątrobę. Mieszkańcy Okinawy o wiele lepiej od ludzi dzikiego zachodu (USA, Kanada, EU) radzą sobie w sytuacjach stresowych, a także mają o wiele bardziej pozytywne spojrzenie na życie. Okinawianie prowadzą zdecydowanie wolniejsze tempo życia i częściej spędzają czas ze swoimi bliskimi. Wyniki laboratoryjne ujawniają niski poziom homocysteiny, zapalnego aminokwasu obecnego u osób z chorobami serca. Wykazano, że mieszkańcy Okinawy mają o 80% niższe ryzyko zawału serca! Mabui to idea, która zdecydowanie powinna być obecna w nauczaniu karate i kobudo prowadzonym na zachodzie w formie tradycyjnego Karate Do rodem z Okinawy. Mabui jest nieomal pojęciem identycznym z biblijnym, hebrajskim, pojęciem Nefesz oznaczającym zarówno oddech jak i duszę, życie w człowieku, które odchodzi w chwili śmierci.
Pod względem kulturowym Okinawa różni się od pozostałych wysp Japonii do tego stopnia, że Japończycy wyrażają się o niej jak o „obcym kraju”. Okinawa szczyci się odmiennymi tradycjami, odrębną literaturą, muzyką, architekturą i religią. Silne są tutaj wpływy kultury chińskiej, czego najlepszym przykładem jest architektura zamku królewskiego w Shuri. Nieodłącznym elementem krajobrazu Okinawy są olbrzymie grobowce w kształcie skorupy żółwia (jap. kamekōbaka). Grobowce te dotarły z Chin (Fujian) w XVII wieku. Niemal na każdym kroku można natrafić na figurki lwów shiisaa, które strzegą domostw. Tradycja lwów także pochodzi z Chin i dotarła tu w XV wieku. Z Chin pochodzą też ishigantō – niewielkie obeliski stawiane na rozstaju dróg, które chronią okoliczne domy przed nieproszonymi duchami. Mieszkańcy Okinawy obchodzą chińskie święto zmarłych qingming (okinawski: shiimii). Pochodzenia chińskiego są także wyścigi smoczych łodzi (okinawski: haarii).
Dawna literatura Okinawy rozwinęła się w oparciu o język japoński (pismo kana). Najstarszą formą literacką sięgającą XII wieku jest pieśń omoro. Omoro były pieśniami ludowymi i opowiadały o najstarszych dziejach Ryukyu. W XVI i XVII wieku zostały skompilowane w antologię omoro sōshi. Z Okinawy wywodzi się poezja ryūka – czterowersowa pieśń licząca 30 sylab (8-8-8-6). Ryūka narodziła się czy raczej odrodziła w około XV-XVI wieku i szybko rozpowszechniła się na wszystkich wyspach od Amami po Yaeyama (na Amami jest znana jako shimauta). Do jej rozwoju przyczynił się importowany z Chin instrument sanshin. Okinawa ma także własny dramat sceniczny kumiodori, który powstał w XVIII wieku w oparciu o japońskie dramaty no i kyogen. Kumiodori został stworzony z myślą o rozrywce dla chińskich posłów, którzy przybywali z inwestyturą dla króla Ryukyu. W literaturze Ryukyu obserwujemy brak prozy, a ważne rzeczy zapisuje się rytmiczną poezją.
Ikigai - kilka zasad
Ikigai – na początek to kilka zasad, dzięki którym Japończycy osiągają długowieczność. Ikigai to japoński system filozoficzny mający swoje korzenie na wyspie Okinawa. Uznaje się go za główne źródło długowieczności tamtejszych ludzi – nie ma bowiem na świecie innego miejsca, gdzie tak wiele osób (24 osoby ma 100 tys.) osiąga wiek stu lat. Gdy przyjrzycie się bliżej zasadom, na których opiera się ikigai, zauważycie, że wiele z nich (a może wszystkie) ma charakter uniwersalny. Z tego względu każdy z nas może z łatwością odnieść je do siebie i odnaleźć w życiu szczęście i poczucie sensu.
1. Nie idź na emeryturę (lub znajdź sobie zajmujące hobby).
2. Odrzuć pośpiech, żyj powoli i spokojnie.
3. Kończ posiłek, gdy czujesz się w 80 % najedzonym.
4. Otaczaj się dobrymi przyjaciółmi.
5. Codziennie uprawiaj lekką gimnastykę (Taiso, Undo, Ki-Kou).
6. Uśmiechaj się i poznawaj ludzi dookoła siebie.
7. Pozostawaj w kontakcie z Przyrodą (Naturą).
8. Bądź wdzięcznym za wszystko czego doświadczasz i nie przejmuj się tym, na co nie masz wpływu.
9. Żyj na bieżąco (nie odwlekaj załatwiania spraw bieżących, nie odkładaj na później).
Według Japończyków każdy człowiek ma swoje ikigai, które stanowi siłę napędową do życia. Niektórzy już je odnaleźli i są go świadomi, inni zaś noszą je w swoim wnętrzu, nadal go poszukując. To właśnie ikigai stanowi jeden z sekretów długiego, młodzieńczego i szczęśliwego życia mieszkańców japońskiej Okinawy, wyspy zamieszkanej przez najbardziej długowiecznych ludzi świata. Odnajdywanie ikigai w głębi poczwórnej duszy nadaje życiu sens i zapewnia motywację, by dożywać setki w pełni formy. Posiadanie jasnego i określonego ikigai, czyli wielkiej pasji, dostarcza satysfakcji, szczęścia oraz nadaje życiu sens.
LINKI
Podstawy japońskiej makrobiotyki dla zainteresowanych zdrowym życiem
Reiki, Kurama, Sontei, Yamabushi - magia zdrowia i nadnaturalnych mocy
Ochrona przed urokami, czarami i klatwami - szamańskie uzdrawianie
Więcej o japońskich terapiach naturalnych i tradycyjnej medycynie poczytasz tutaj:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz